भारतात दररोज लाखो लोक रेल्वेने प्रवास करतात. म्हणूनच याला भारताची जीवनवाहिनी असेही म्हणतात. भारतीय रेल्वे अत्यंत कमी भाड्यात लोकांना त्यांच्या ठरलेल्या स्थानापर्यंत घेऊन जाते. आजही, बहुतेक भारतीय लोक रेल्वेला वाहतुकीचे सर्वात पसंतीचे साधन मानतात. रेल्वेने प्रवास करण्यासाठी तिकीट असणे बंधनकारक आहे. तुम्ही विना तिकीट ट्रेनने प्रवास करताना आढळल्यास तुम्हाला मोठा दंड भरावा लागू शकतो. अनेक रेल्वे प्रवाशांसोबत असंही घडतं की ते तिकीट घेतात, पण ते तिकीट काही कारणास्तव हरवतं.
त्यामुळे आता तुमच्यासोबत असे घडले किंवा तुमचे ट्रेनचे तिकीट हरवले तर तुम्हाला जास्त काळजी करण्याची गरज नाही. तिकीट हरवले तर रेल्वे प्रवाशाला डुप्लिकेट तिकीट देते. डुप्लिकेट तिकिटे बनवण्याचे नियम आणि शुल्क वेगवेगळ्या वर्गांसाठी वेगवेगळे आहेत. जर तुमचे तिकीट हरवले असेल, तर प्रथम प्रवाशाने तिकीट तपासकाकडे जाऊन तिकीट हरवल्याची माहिती द्यावी. तिकीट काउंटरवर जाऊन प्रवाशाला डुप्लिकेट तिकीटही मिळू शकते.
डुप्लिकेट तिकिटासाठी भरावे लागणार शुल्क (Fee to be Paid for Duplicate Ticket)
पण डुप्लिकेट तिकीट बनवण्याची प्रक्रिया भारतीय रेल्वेच्या indianrail.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर तपशीलवार स्पष्ट करण्यात आली आहे. डुप्लिकेट तिकीट काढण्यासाठी प्रवाशाला काही पैसे मोजावे लागतात. तुम्हाला स्लीपर क्लासचे आणि सेकेंड क्लासचे डुप्लिकेट तिकीट 50 रुपयांत मिळेल. तर सेकंड क्लासपेक्षा वरील श्रेणीसाठी बनवलेले डुप्लिकेट तिकीट मिळविण्यासाठी तुम्हाला 100 रुपये द्यावे लागतील. आरक्षण चार्ट तयार केल्यानंतर कन्फर्म केलेले तिकीट हरवले तर भाड्याच्या 50 टक्के रक्कम भरावी लागते.
तिकीट फाटल्यावरही डुप्लिकेट तिकिट मिळते (Duplicate Tickets Can be made Even If Ticket is Torn)
जर एखाद्या प्रवाशाचे तिकीट कन्फर्म झाल्यानंतर फाटले तर त्याला डुप्लिकेट तिकीट बनवण्यासाठी 25 टक्के भाडे द्यावे लागते. वेटिंग लिस्ट असलेल्या फाटलेल्या तिकिटांसाठी डुप्लिकेट तिकिटे बनवता येत नाहीत. जर तुम्हाला तुमचे हरवलेले मूळ तिकीट मिळाले, तर तुम्ही ट्रेन सुटण्यापूर्वी रेल्वे काउंटरवर जाऊन डुप्लिकेट तिकिटासाठी भरलेली रक्कम परत मिळवू शकता.
प्लॅटफॉर्म तिकीट आहे फायद्याचे (Platform ticket is beneficial)
कोणत्याही कारणाने विनातिकीट प्रवास करावा लागत असेल तर प्लॅटफॉर्म तिकीट घ्यावे. कारण हे तिकीट तुम्हाला खूप उपयोगी पडणार आहे. ट्रेनमध्ये टीटीईशी बोला आणि आपण जिथे प्रवास करू इच्छिता तेथे आपण तिकिट बनवू शकता. टीटीई निश्चित भाडे आणि दंड म्हणून काही पैसे देऊन तिकीट बनवून देईल.