सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (SEBI – Securities and Exchange Board of India) ने मालमत्ता व्यवस्थापन कंपन्यांना (AMCs – Asset Management Companies) पॅसिव्ह ईएलएसएस सुरू करण्यापूर्वी त्यांच्या सक्रियपणे व्यवस्थापित इक्विटी लिंक्ड बचत योजना (ELSS – Equity Linked Saving Scheme) बंद करण्याचे निर्देश दिले आहेत. सेबीचे स्पष्टीकरण ईएलएसएस योजनांसाठी महत्त्वाच्या तिमाहीच्या सुरुवातीला आले आहे कारण गुंतवणूकदार कर कपातीचा लाभ घेण्यासाठी या तीन महिन्यांत अशा योजनांमध्ये गुंतवणूक करतात. तुलनेने कमी खर्च आणि चांगला परतावा या कारणाने पॅसिव्ह योजनांनी अलीकडे अँक्टिव्ह योजनांना मागे टाकले आहे. सेबीच्या या निर्णयामुळे फंड कंपन्यांना पॅसिव्ह योजनांमधून अँक्टिव्ह योजनांकडे जाण्यास प्रोत्साहन मिळणार नाही, असे या उद्योगातील तज्ज्ञांना वाटते.
पॅसिव्ह योजना सुरू करण्यात अर्थ नाही
म्युच्युअल फंड उद्योगातील एक उच्चपदस्थ अधिकारी म्हणाले की, मोठा अँसेट आधार पाहता, सध्याच्या अँक्टिव्ह ईएलएसएस योजना बंद करून नवीन पॅसिव्ह योजना सुरू करण्यात काही अर्थ नाही. त्यांच्या मते, याचा फायदा फक्त त्या फंड कंपन्यांना होऊ शकतो जे पॅसिव्ह योजनांवर लक्ष केंद्रित करत आहेत, जे अक्टिव्ह ईएलएसएसमध्ये अडकले आहेत.
अँक्टिव्ह ईएलएसएसमध्ये भरपूर क्षमता
एएमसीच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, “मला वाटत नाही की कोणतीही एएमसी मोठी रक्कम हाताळणारी योजना बंद करू इच्छिते. एक फंड कंपनी म्हणून, माझा विश्वास आहे की अँक्टिव्ह ईएलएसएसमध्ये भरपूर क्षमता आहे. याचा लॉक-इन कालावधी तीन वर्षांचा आहे आणि सर्व मार्केट कॅपमध्ये गुंतवणूक करण्याची सुविधा आहे.” ते पुढे म्हणाले की ज्या एएमसी अधिग्रहणांमुळे अँक्टिव्ह ईएलएसएस मिळाले आहेत, तेच त्यांना बंद करुन पॅसिव्ह योजना सुरु करण्याबाबत विचार करु शकतात. नवीन म्युच्युअल फंड ही अशीच एक एएमसी आहे. एस्सेल म्युच्युअल फंडच्या अधिग्रहणामुळे त्याच्याकडे अँक्टिव्ह ईएलएसएस योजना आहेत. अलीकडेपर्यंत फक्त अँक्टिव्ह योजनांना ईएलएसएस दर्जा मिळू शकत होता. गेल्या वर्षी, मार्केट रेग्युलेटरने एमएमसीना पॅसिव्ह योजनांची रचना बदलून एक्सचेंज ट्रेडेड फंड (ETF – Exchange Traded Fund) योजनांवर आधारित ईएलएसएस योजना सुरू करण्याची परवानगी दिली होती.
अँक्टिव्ह ईएलएसएस मध्ये नवीन गुंतवणूक थांबवावी लागणार
सेबीने मंगळवारी असोसिएशन ऑफ म्युच्युअल फंड (AMFI) ला पत्र लिहून स्पष्ट केले की अँक्टिव्ह ईएलएसएस असलेल्या एएमसी त्यात नवीन गुंतवणूक बंद केल्यानंतरच पॅसिव्ह ईएलएसएस सुरू करू शकतात. सेबीने आपल्या पत्रात म्हटले आहे की, "भागधारकांच्या अभिप्रायाच्या आधारे, असा निर्णय घेण्यात आला आहे की अँक्टिव्ह ईएलएसएस योजना असलेले आणि पॅसिव्ह योजना सुरू करू इच्छिणाऱ्या म्युच्युअल फंडांनी प्रथम विद्यमान अँक्टिव्ह ईएलएसएस मध्ये नवीन गुंतवणूक करणे थांबवावे."
