देशभरात ईपीएफओचे करोडो सबस्क्रायबर आहेत. ईपीएफओच्या नियमांनुसार, जर एखादा कर्मचारी 10 वर्षे काम करतो, तर त्याला पेन्शन मिळण्यास पात्र होते. प्रत्येक नोकरदार व्यक्तीच्या मूळ पगाराच्या 12 टक्के रक्कम ईपीएफओ (EPFO - Employees' Provident Fund Organisation) मध्ये जमा केली जाते. यापैकी 8.33 टक्के पेन्शन खात्यात आणि 3.67 टक्के ईपीएफमध्ये जमा केले जातात. पण अनेकवेळा लोक मधेच नोकरी सोडून जातात. त्याच वेळी, काही लोक मधल्या काळात नोकरीमधून ब्रेक देखील घेतात. अशा परिस्थितीत, ईपीएफ सदस्यांच्या मनात अनेकदा प्रश्न पडतो की त्यांनी मध्येच नोकरी सोडल्यानंतर पुन्हा रुजू झाल्यास त्यांना पेन्शनचा लाभ मिळेल का?
Table of contents [Show]
10 वर्षे काम करण्याशी संबंधित नियम काय आहे?
ईपीएफओच्या नियमांनुसार, जर एखाद्या व्यक्तीला काही वर्षांच्या अंतरानंतर पुन्हा नोकरीमध्ये सहभागी व्हायचे असेल, तर त्याची मागील वर्षे नोकरीच्या कार्यकाळात जोडली जातील. EPF च्या पेन्शन योजनेचा लाभ घेण्यासाठी तुम्ही एकूण किमान 10 वर्षे काम केलेले असावे. जर एखादी कंपनी बदलली तर तिचा UAN क्रमांक (UAN) बदलत नाही आणि तो एका कंपनीतून दुसऱ्या कंपनीत हस्तांतरित होतो. यासह, कर्मचार्याने केलेल्या कामाच्या एकूण कालावधीची गणना मधील नोकरीतील अंतर काढून टाकून केली जाते.
...तर कर भरावा लागणार नाही
ईपीएफओचा नियम सांगतो की जर तुम्ही जुन्या नियोक्त्यासोबत 4.5 वर्षे सतत काम केले असेल, तर दुसरी नोकरी मिळाल्यावर तुम्ही तुमच्या पीएफ खात्याची संपूर्ण रक्कम नवीन नियोक्त्याकडे उघडलेल्या खात्यात ट्रान्सफर करू शकता. नवीन पीएफ खाते उघडल्यानंतर कर्मचाऱ्याने जुन्या खात्यातून पैसे काढले, तर त्यालाही इन्कमटॅक्स कायद्यात सूट देण्यात आली असून या रकमेवर कोणताही कर भरावा लागणार नाही.
चार कारणांमुळे पैसे काढण्यावर कोणताही परिणाम नाही
- जर कर्मचाऱ्याने नियोक्त्यासोबत 5 वर्षे किंवा त्याहून अधिक काळ सतत काम केले असेल तर अशा पीएफ खात्यातून पैसे काढण्यावर कोणताही कर लागणार नाही.
- जर कर्मचाऱ्याला प्रकृती अस्वास्थ्यामुळे नोकरी सोडावी लागली किंवा मालकाचा व्यवसाय बंद झाला असेल किंवा कर्मचाऱ्याच्या नियंत्रणाबाहेरील कोणत्याही कारणामुळे नोकरी गेली असेल तर अशा परिस्थितीत पीएफ मधून पैसे काढल्यावर कोणताही कर भरावा लागणार नाही.
- जर कर्मचाऱ्याने नोकरी बदलली असेल आणि जुन्या खात्यातून नवीन नियोक्त्याने उघडलेल्या पीएफ खात्यात पैसे ट्रान्सफर केले असतील, तर या प्रकरणातही त्याला कोणताही कर भरावा लागणार नाही.
- जर एखाद्या कर्मचाऱ्याला त्याच्या पीएफ खात्यातून नॅशनल पेन्शन सिस्टीम म्हणजेच NPS खात्यात पैसे ट्रान्सफर करायचे असतील तर त्याला कोणताही आयकर भरावा लागणार नाही.
नोकरीत अंतर असेल तर…
समजा नोकरीत कपाती दरम्यान तुमची नोकरी गेली आणि दुसरी नोकरी सुरू करण्यासाठी दोन महिने लागले. आता तुम्ही नवीन नियोक्त्यासोबत आहात आणि तुमचे जुने पीएफचे पैसे नवीन खात्यात ट्रान्सफर करायचे आहेत किंवा जुन्या खात्यातून पैसे काढायचे आहेत तर इन्कमटॅक्स लागू होईल. अशा परिस्थितीत, नोकरीतील दोन महिन्यांच्या अंतरादरम्यान, पीएफ खात्यावर मिळणारे व्याज इन्कमटॅक्सच्या कक्षेत येईल आणि हे पैसे काढल्यावर तुम्हाला तुमच्या स्लॅबनुसार कर भरावा लागेल.