टॅक्स सेव्हिंग Ideas: दीर्घकालीन बचतीला (Long Term Investment) प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि गुंतवणूकदारांना अधिक आकर्षक बनवण्यासाठी त्यांपैकी काहींवर कर सूट देण्यासाठी सरकारने पोस्ट ऑफिस योजना आणल्या. इंडिया पोस्ट विविध प्रकारचे सोपे-खुले, प्रभावी आणि सुरक्षित गुंतवणूकीचे पर्याय ऑफर करते. तुम्ही तुमच्या गुंतवणुकीच्या उद्दिष्टांमध्ये सर्वात योग्य बसणारी योजना निवडू शकता. 1961 च्या आयकर कायद्याच्या कलम 80C नुसार, हे कार्यक्रम कर लाभ देखील देतात. NSC, SCSS, SSY आणि PPF हे पोस्ट ऑफिसद्वारे ऑफर केलेले काही कर-फायदेशीर ठरतात.
Table of contents [Show]
सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी (Public Provident Fund)
पब्लिक प्रॉव्हिडंट फंड (PPF) हा आर्थिक उत्पादनाचा एक प्रकार आहे, जो त्याच्या वापरकर्त्याला व्याजासह परिपक्वतेच्या वेळी भरण्यासाठी पुरेशी रक्कम जमा करण्यास सक्षम करतो. PPF द्वारे देऊ केलेला सध्याचा वार्षिक चक्रवाढ व्याज दर 7.1 टक्के आहे. याव्यतिरिक्त, पीपीएफ योजना तिप्पट कर लाभ देते. कारण, IT कायद्याच्या कलम 80C नुसार, योजनेत जास्तीत जास्त 1.5 लाख रुपये पर्यंतचे योगदान दिले जाते. 1.5 लाखाच्या ठेवींवर मिळणारे व्याज आणि मॅच्युरिटी रक्कम सर्व करमुक्त आहेत.
सुकन्या समृद्धी योजना (SSY)
10 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलीच्या नावावर सुकन्या समृद्धी योजना खाते (SSY) उघडले जाऊ शकते. मुलगी १८ वर्षांची झाल्यावर खात्यामधुन रक्कम काढता येते. जेव्हा एखादी महिला जुळ्या किंवा तिळ्या मुलांना जन्म देते, तेव्हा अतिरिक्त खाती उघडली जाऊ शकतात. या प्लॅनवर सध्याचा व्याजदर ७.६ टक्के आहे. योजनेत सामील होण्यासाठी प्रत्येक आर्थिक वर्षात किमान प्रारंभिक ठेव 250 रुपये आणि कमाल 1,50,000 रुपये आवश्यक आहेत. ही योजना आर्थिक बचतीव्यतिरिक्त 1961 च्या आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत कर सूट देते.
ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS)
६० वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाची कोणतीही व्यक्ती या योजनेत गुंतवणूक करू शकते. जे सेवानिवृत्त आहेत आणि 55 पेक्षा जास्त,परंतु 60 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे आहेत, त्यांनी सेवानिवृत्तीचे फायदे मिळण्याच्या एक महिन्याच्या आत गुंतवणूक केली, तर ही योजना निवडू शकतात. किमान आणि कमाल गुंतवणूक मर्यादा अनुक्रमे 1000 रुपये आणि 15 लाख आहेत. त्याची पाच वर्षांची मुदत अतिरिक्त तीन वर्षांसाठी मुदतपूर्तीनंतर (Maturity) नूतनीकरणयोग्य असते. ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना जानेवारी-डिसेंबर तिमाहीत ठेवलेल्या ठेवींवर वार्षिक ८% व्याज दर देते. प्रत्येक तिमाहीत, व्याज देय आहे आणि पूर्णपणे करपात्र आहे. योजना परिपक्व झाल्यावर कोणतेही व्याज देत नाही. याव्यतिरिक्त, एकदा गुंतवणूक केली की, व्याजदर तोच राहतो. आयकर कायदा, 1961 च्या कलम 80C अंतर्गत ज्येष्ठ नागरिक या योजनेतील गुंतवणुकीसाठी कर कपातीचा दावा करू शकतात.
पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिट खाते (Post Office Time Deposit):
इंडिया पोस्टद्वारे प्रदान केलेले ‘राष्ट्रीय बचत वेळ ठेव खाते’ हे पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिटचे दुसरे नाव आहे. त्यांचे कार्यकाळ विविध आहेत आणि ते बँकेच्या मुदत ठेवींसारखेच आहेत. दर तीन महिन्यांनी, पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिटसारख्या छोट्या बचत योजनांसाठी व्याजदरांचे पुनरावलोकन केले जाते. किमान गुंतवणूक रु 1000 आहे; कोणतीही मर्यादा नाही. यामध्ये खातेधारकाच्या बचत खात्यात वार्षिक व्याज जमा केले जाते. 1961 च्या आयकर कायद्याचे कलम 80C 5 वर्षांच्या TD अंतर्गत केलेल्या गुंतवणुकीला लागू होते. या तिमाहीसाठी 5 वर्षांच्या मुदत ठेवीसाठी व्याज दर 7% आहे.
राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्रे (NSC) :
यात किमान 1,000 गुंतवले पाहिजेत. पैसे गुतवण्यासाठी कुठलिही उच्च मर्यादा नाही. ठेवीच्या तारखेपासून पाच वर्षांनी खाते मॅच्युअर्ड होते. NSC गुंतवणूकदार त्यांच्या गुंतवणुकीची बँक तारण सुरक्षित करून; कर्ज वित्तपुरवठा देखील मिळवू शकतो. उदाहरणार्थ, एखादी व्यक्ती राष्ट्रीय बचत योजनेवर 7 टक्के व्याज दराने NSC वर खात्रीशीर परतावा मिळवू शकते. NSC द्वारे नियमितपणे दिले जाणारे वार्षिक निश्चित व्याज गुंतवणूकदारासाठी स्थिर उत्पन्नाची हमी देते. आयकर कायदा 1961 च्या कलम 80C अंतर्गत ठेवी वजावटीसाठी पात्र ठरतात.
(News Source: Economics Time)