जागतिक बाजारपेठेत भारतीय वस्तूंना (Demand for Indian goods) खूप मागणी आहे. चालू आर्थिक वर्षातील एप्रिल-नोव्हेंबर या कालावधीत प्रमुख वस्तूंच्या निर्यातीत (goods export) सुमारे 24 टक्क्यांची वाढ नोंदवण्यात आली आहे. तांदूळ आणि गव्हाच्या निर्यातीवर (Export of Rice and wheat) काही निर्बंध असूनही त्यांच्या निर्यातीत लक्षणीय वाढ झाली आहे. ताजी फळे आणि भाज्यांसोबतच भरपूर प्रक्रिया केलेली फळे आणि भाज्यांचीही निर्यात होत आहे.
कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण (APEDA) कडून प्राप्त झालेल्या आकडेवारीनुसार, 2022-23 च्या एप्रिल-नोव्हेंबर या कालावधीत 1,38,08 कोटी रुपयांच्या प्रमुख वस्तूंची निर्यात करण्यात आली आहे. 2021-22 च्या याच कालावधीत 1,11,736 कोटी रुपयांच्या प्रमुख वस्तूंची निर्यात झाली. साहजिकच, मागील आर्थिक वर्षाच्या तुलनेत या आर्थिक वर्षात वस्तूंच्या निर्यातीत 23.51 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. सर्वाधिक 72,626 कोटी रुपयांच्या अन्नधान्याची निर्यात झाली आहे.
निर्यातीवर काही निर्बंध असूनही तांदूळ, गव्हाची निर्यात वाढली
32,594 कोटी रुपयांच्या 1,15,68,807 टन बिगर बासमती तांदळाची सर्वाधिक धान्य निर्यात झाली आहे. 22,764 कोटी रुपयांच्या 27,32,497 टन बासमती तांदळाची निर्यात झाली आहे. मूल्याच्या बाबतीत, गैर-बासमती तांदळात 11.89 टक्के आणि बासमती तांदळात 48.96 टक्के वाढ झाली आहे. तांदळाच्या काही जातींच्या (तुटलेल्या तांदूळ) निर्यातीवर बंदी असतानाही सप्टेंबरमध्ये एकूण तांदूळ निर्यातीत वाढ झाली आहे. केंद्र सरकारने मे महिन्यात गव्हाच्या निर्यातीवर बंदी घातली होती. असे असूनही, या आर्थिक वर्षातील एप्रिल ते नोव्हेंबर या कालावधीत गव्हाची निर्यात सुमारे 12 टक्क्यांनी वाढून 46.56 लाख टन झाली आहे, जी मागील वर्षी याच कालावधीत 41.64 लाख टन होती. गहू महागल्याने निर्यात मूल्याच्या दृष्टीने 35.44 टक्क्यांनी वाढून 11,727 कोटी रुपयांवर पोहोचली आहे. सरकारने स्थगितीपूर्वी केलेल्या सौद्यांना सूट दिली होती. त्यामुळे बंदी असतानाही त्याची निर्यात वाढली आहे.
ताज्या आणि प्रक्रिया केलेल्या फळ-भाज्यांच्या निर्यातीत वाढ
2022-23 च्या एप्रिल-नोव्हेंबरमध्ये 7,850 कोटी रुपयांची ताजी फळे आणि भाज्यांची निर्यात झाली आहे, जी मागील याच कालावधीतील 7,074 कोटी रुपयांच्या निर्यातीपेक्षा 10.97 टक्के अधिक आहे. प्रक्रिया केलेली फळे आणि भाज्यांची निर्यात 41.87 टक्क्यांनी वाढली आहे. या आर्थिक वर्षात नोव्हेंबरपर्यंत 10,395 कोटी रुपयांची प्रक्रिया केलेली फळे आणि भाज्यांची निर्यात झाली आहे, तर गेल्या वर्षी याच कालावधीत हा आकडा 7,327 कोटी रुपये होता. शेंगदाणे, कोको उत्पादने, दळलेले आणि इतर प्रक्रिया केलेले अन्न यांची निर्यात 37.30 टक्क्यांनी वाढून 22,718 कोटी रुपये झाली आहे.
पशुधन उत्पादनांची निर्यातही वाढली
चालू आर्थिक वर्षात नोव्हेंबरपर्यंत पशुधन उत्पादनांच्या निर्यातीत 8.65 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. नोव्हेंबरपर्यंत 21,466 कोटी रुपयांच्या पशुधन उत्पादनांची निर्यात झाली आहे, जी गेल्या वर्षी याच कालावधीत 19,757 कोटी रुपयांची होती. लाइव्ह स्टॉक उत्पादनांमध्ये पोल्ट्री आणि दुग्धजन्य पदार्थांसह प्रक्रिया केलेले मांस, म्हशीचे मांस, मेंढी/बकरीचे मांस इत्यादींचा समावेश होतो. 16,863 कोटी रुपयांच्या म्हशीच्या मांसाची सर्वाधिक निर्यात झाली आहे.
