देशाची आर्थिक राजधानी असलेल्या मुंबईत (Mumbai, Economic Capital) एक खूप जुनी बाजारपेठ आहे, ज्याचे नाव आहे 'भिंडी बाजार किंवा भेंडी बाजार' (Bhendi Bazaar). लोक या बाजाराला मुंबईचा ‘चोर बाजार’ या नावानेही ओळखतात. विशेष म्हणजे या बाजाराचा भेंडीच्या भाजीशी काहीही संबंध नाही. इथे ना भेंडी मिळते ना दुसरी भाजी. आता तुम्ही विचार करत असाल की मग भाजीचे नाव का ठेवले? खरे तर हा बाजार ब्रिटिशकालीन आहे. ब्रिटीश काळात या ठिकाणाचे नाव 'बिहाइंड द बाजार' असे होते. पण मुंबईत राहणाऱ्या मूळ लोकांच्या ओठावर येताच हे भेंडीचे मार्केट बनले. मग असे काय होते? तेव्हापासून सगळे त्याला भिंडी किंवा भेंडीबाजार या नावाने ओळखतात. ते जाणून घेऊया.
कोणी म्हणतं भिंडी, तर कोणी भेंडी
ब्रिटीश राजवटीत बिहाइंड द बझारचे स्थानिक नाव दोन प्रकारचे होते. काही लोक याला भेंडीबाजार म्हणतात तर कोणी भेंडीबाजार. वास्तविक मुंबईची स्थानिक भाषा मराठी आहे. अशा प्रकारे मराठी भाषिक लोक याला भेंडीबाजार म्हणू लागले, नंतर हिंदी भाषिकांनी त्याला भिंडीबाजार असे नाव दिले. हे मार्केट दक्षिण मुंबईत मोहम्मद अली रोड ते खेतवाडी दरम्यान आहे. या मार्केटचे सर्वात जवळचे स्टेशन मुंबई हार्बर लाईनवरील सँडहर्स्ट रोड स्टेशन आहे. याशिवाय वेस्टर्न लाईनवरील चर्नी रोड आणि ग्रँट रोड स्थानकांवरूनही पोहोचता येते.
‘चोरबाजार’ म्हणून प्रसिद्ध
मुंबईच्या भेंडी बाजाराला लोक चोर बाजार या नावानेही ओळखतात. या मार्केटमध्ये तुम्हाला सर्व प्रकारच्या इलेक्ट्रॉनिक वस्तू सहज मिळू शकतात. येथे तुम्हाला इतर देशांतून आयात केलेली इलेक्ट्रॉनिक उत्पादनेही चांगल्या किमतीत मिळतील. या मार्केटजवळ आणखी एक प्रसिद्ध क्रॉफर्ड मार्केट आहे. येथे हिंदुस्थानी शास्त्रीय संगीतातील लोकप्रिय भेंडीबाजार घराणा देखील आहे.
भेंडी बाजाराशी दाऊदचा संबंध काय?
मुंबईतील भिंडी बाजार अंडरवर्ल्डशी असलेल्या संबंधांसाठीही ओळखला जातो. वास्तविक, येथे अंडरवर्ल्ड डॉन दाऊद इब्राहिमची अवैध मालमत्ता आहे. याशिवाय हाजी इस्माईल मुसाफिरखाना नावाची इमारत आहे. भारतातील अंडरवर्ल्ड दहशतवादी दाऊद इब्राहिमचा शेवटचा पत्ता म्हणून मुसाफिरखाना इमारत ओळखली जाते. 1986 मध्ये दाऊद इब्राहिम या इमारतीच्या दुसऱ्या मजल्यावर राहत होता, असे सांगितले जाते. हा संपूर्ण मजला दाऊदच्या ताब्यात होता. यानंतर त्यांची आई अमिनाबाई यांनी येथे कब्जा केला. दाऊद इब्राहिमने भेंडी बाजारातील गल्ल्यांमध्ये अनेक कट रचले. दाऊद इब्राहिमला फरार घोषित केल्यावर टाडा कोर्टाने ही संपूर्ण संपत्ती जप्त करण्याचे आदेश दिले. 2019 मध्ये उच्च न्यायालयानेही तो तोडण्याचे आदेश दिले.
