कोरोना महामारी आणि लॉकडाऊन दरम्यान गरीब आणि गरजूंसाठी केंद्र सरकारने एप्रिल 2020 मध्ये प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजना (PMGKAY) सुरू केली होती. या योजनेची मुदत वेळोवेळी वाढवण्यात आली असून सरकार ती आणखी एक वेळा वाढवण्याची शक्यता आहे. डिसेंबरनंतरही प्रधानमंत्री गरीब कल्याण योजना सुरू ठेवता येईल, असे मानले जात आहे. गव्हाच्या अतिरिक्त साठ्यासह, सरकार ही मोफत योजना यापुढेही सुरू ठेवण्याच्या योजनेवर काम करत आहे, परंतु अद्याप याबद्दल कोणतीही अधिकृत घोषणा करण्यात आलेली नाही.
मार्च 2023 पर्यंत मुदतवाढ मिळू शकते (Can be extended till March 2023)
सरकारने एप्रिल 2020 मध्ये 80 कोटी लोकांसाठी राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायद्यांतर्गत दरमहा 5 किलो मोफत धान्य देण्याची योजना सुरू केली. या योजनेंतर्गत सरकारने वेगवेगळ्या टप्प्यांमध्ये 3.9 लाख कोटी रुपये खर्च केले आहेत. डिसेंबरनंतर ते पुन्हा ही योजना मार्च 2023 पर्यंत वाढवली जाईल, असे मानले जात आहे. या योजनेसाठी सरकार अनुदान बिलात 40 हजार कोटी जोडू शकते. जर आपण गव्हाचा साठा पाहिला तर सरकारकडे इतके आहे की ते पुढील तीन महिने गरिबांसाठी अन्न सुरक्षा चालू ठेवू शकते. सरकारच्या मते, जानेवारी 2023 पर्यंत त्यांच्याकडे सुमारे 159 लाख टन गव्हाचा साठा असेल. जर सरकारने गरीब कल्याण अन्न योजना मार्च 2023 पर्यंत वाढवली तर जानेवारी ते मार्च 2023 दरम्यान 68 लाख टन अधिक गव्हाची गरज भासेल. म्हणजेच सरकारकडे 75 लाख टनांऐवजी 91 लाख टन गहू साठा असेल. नवीन पीक येईपर्यंत शासनाकडे अन्नधान्य योजना राबविण्यासाठी पुरेसा धान्यसाठा आहे.
लोकसभा निवडणुकीपर्यंत सरकार या योजनेला मुदतवाढ देणार का? (Will the government extend this scheme till the Lok Sabha elections?)
PM गरीब कल्याण अन्न योजना (PMGKAY) द्वारे, सरकार दरमहा 80 कोटी लाभार्थ्यांना 5 किलो मोफत धान्य पुरवते. हे लाभ राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायद्यांतर्गत लोकांना दिले जातात. यापूर्वीही सरकारने या योजनेचा अनेक वेळा विस्तार केला आहे. एप्रिल 2020 मध्ये सुरू झालेली ही योजना मार्च 2022 पर्यंत वाढवण्यात आली, त्यानंतर ती सप्टेंबर 2022 पर्यंत वाढवण्यात आली. नंतर ही योजना डिसेंबर 2022 पर्यंत वाढवण्यात आली. आता पुन्हा एकदा त्याच्या मुदतवाढीची तयारी सुरू आहे. होळीपर्यंत ती वाढवता येईल, असे मानले जाते. त्याचबरोबर 2024 च्या लोकसभा निवडणुका लक्षात घेता सरकार 2024 पर्यंत ते चालू ठेवू शकते, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
