Toll Tax Exemption: तुम्ही जेव्हा खाजगी कारने प्रवास करता तेव्हा तुम्हाला टोल नाक्यावर टोल भरावा लागतो. सुमारे 500 किलोमीटरच्या अंतरासाठी सुमारे 1100 रुपये टोल टॅक्स द्यावा लागतो. देशात द्रुतगती मार्ग आणि चांगल्या रस्त्यांचे जाळे विणल्याने, भारी टोल टॅक्सचा मुद्दाही खूप महत्त्वाचा बनला आहे. सध्या देशातील जवळपास सर्वच द्रुतगती मार्ग आणि महामार्गांवर टोल टॅक्स वसूल केला जात आहे.
सर्वात महत्वाचे म्हणजे अशा टोल टॅक्सचा संपूर्ण बोजा सर्वसामान्यांवरच टाकला जातो. केंद्र सरकारच्या नियमानुसार सध्या 25 प्रकारच्या वाहनांकडून कोणताही टोल टॅक्स वसूल केला जात नाही. गंमत म्हणजे सुमारे दशकभरापूर्वी फक्त 9 श्रेणीच्या वाहनांना टोल टॅक्समधून सूट होती जी आज 25 झाली आहे.
कोणाला मिळते टॅक्समधून सवलत? (Who gets tax exemption?)
या यादीत राष्ट्रपती, उपराष्ट्रपती, पंतप्रधान, मंत्री ते खासदार आणि न्यायाधीश आणि दंडाधिकारी यांच्यासह बड्या अधिकाऱ्यांच्या नावांचा समावेश आहे. विविध मंत्रालयांचे अधिकारी खासगी प्रवासातही टोल टॅक्स भरत नाहीत. टोल टॅक्स सवलतींची एवढी मोठी यादी असलेला भारत हा कदाचित जगातील पहिला लोकशाही देश आहे.
अहवालानुसार, 2000 ते 2010 दरम्यान, अशा फक्त 9 श्रेणी होत्या ज्या अंतर्गत लोकांना टोल टॅक्समधून सूट देण्यात आली होती. यामध्ये संरक्षण, पोलीस, अग्निशमन, रुग्णवाहिका, श्रवण वाहने, राज्य आणि केंद्र सरकारचे निवडक अधिकारी, राष्ट्रपती, पंतप्रधान, खासदार आणि आमदार यांचा समावेश होता. मात्र आज ही श्रेणी वाढून 25 झाली आहे. यामध्ये न्यायदंडाधिकारी, सचिव, विविध विभागांचे सचिव, राष्ट्रीय महामार्ग प्राधिकरणाचे अधिकारी यांचा समावेश करण्यात आला आहे. याशिवाय, राज्य सरकारांकडे कव्हर करण्यासाठी लोकांची स्वतःची यादी आहे.