Insurance ULIP Plans: 1 फेब्रुवारी रोजी देशाचा अर्थसंकल्प सादर करण्यात आला. अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी विम्यातून होणाऱ्या कमाईला कराच्या परिघात आणले आहे. आत्तापर्यंत विम्याद्वारे होणारी सर्व कमाई करमुक्त होती, त्यावर कोणताही कर लागू नव्हता. मात्र, वर्षाला विम्याचा हफ्ता 5 लाख आणि त्यापेक्षा अधिक असेल, तर त्यावरील कमाईवर कर भरावा लागणार असल्याची घोषणा अर्थसंकल्पात झाली आहे. हा कर येत्या 1 एप्रिलपासून लागू होणार आहे.
सर्वच प्रकारच्या विमा योजनांना 5 लाखांच्या वर कर भरावा लागणार आहे. विविध विमा योजनांचे मिळून प्रिमियम 5 लाखांहून वर गेले तरिही कर लागू होणारआहे, यात युलिप योजनेचा प्रिमियम नसणार आहे. 2021 सालच्या अर्थसंकल्पात युलिप योजना करकक्षेत घेण्यात आली होती, त्यावेळी अडीच लाखांहून अधिक प्रिमियम भरत असलेल्या व्यक्तींच्या कमाईवर कर लागू करण्यात आला होता. हा कर मॅच्युरिटीवरील रक्कमेवरील कॅपिटल गेन टॅक्स म्हणून ओळखला जातो.
विमा, गुंतवणूक आणि आपत्कालीन बचत हे कोणत्याही चांगल्या आर्थिक नियोजनाचे तीन प्रमुख भाग मानले जातात. साधारणपणे ग्राहकांना सल्ला दिला जातो की त्यांनी हे तीन भाग वेगळे ठेवावेत, जेणेकरून या सर्वांवर योग्य लक्ष केंद्रित करता येईल. तथापि, प्रत्येकाकडे त्यांचे आर्थिक पोर्टफोलिओ योग्यरित्या व्यवस्थापित करण्यासाठी वेळ आणि कौशल्य नसते. अशा ग्राहकांसाठी युनिट लिंक्ड इन्शुरन्स प्लॅन (ULIP: Unit Linked Insurance Plan) हा एक चांगला पर्याय ठरू शकतो. जीवनातील अनिश्चिततेला सामोरे जाण्याचा आणि विमा संरक्षणाद्वारे मार्केटमध्ये सहभागी होण्यासाठी युलिप एक कार्यक्षम मार्ग प्रदान करते.
युनिट लिंक्ड विमा योजना म्हणजे काय? (What is Unit Linked Insurance Scheme?)
एका बाजूला लाइफ कव्हर देणारी टर्म प्लॅन आहे. पॉलिसीच्या मुदतीदरम्यान पॉलिसीधारकाचा मृत्यू झाल्यास, या प्रकरणात लाभार्थीला या योजनेअंतर्गत एकरकमी रक्कम दिली जाते. मात्र या योजनेत कोणतीही गुंतवणूक नाही. आणि युलिप अंतर्गत, तुम्हाला केवळ विमा संरक्षण मिळत नाही, तर तुम्ही गुंतवणूक देखील करू शकता. ही एक खास प्रकारची योजना आहे, ज्यामध्ये विमा कंपन्या तुम्हाला विमा पुरवण्यासोबतच गुंतवणुकीची संधी देतात, म्हणजेच या योजनेअंतर्गत गुंतवणूक करण्याचे दोन फायदे आहेत. तुम्हाला केवळ टर्म इन्शुरन्स प्लॅनसारखे जीवन कवच मिळत नाही तर तुम्हाला गुंतवणूक देखील मिळते.
- पोर्टफोलिओमध्ये वैविध्य आणले जाऊ शकते (A portfolio can be diversified): वैविध्यपूर्ण पोर्टफोलिओ असणे हे जोखीम व्यवस्थापन धोरणासारखे आहे. या अंतर्गत वेगवेगळ्या ठिकाणी गुंतवणूक करून तुम्ही तुमच्या पोर्टफोलिओमध्ये वैविध्य आणू शकता. पोर्टफोलिओचे वैविध्यीकरण तुम्हाला दीर्घकाळात चांगले परतावा देईल आणि कोणत्याही वैयक्तिक होल्डिंग किंवा सुरक्षिततेचा धोका कमी करेल. त्याचप्रमाणे, टर्म प्लॅन आणि युलिप वेगवेगळ्या गरजा पूर्ण करतात आणि म्हणूनच, तुम्ही एकापेक्षा एक निवडू नये. तुमच्या आर्थिक पोर्टफोलिओमध्ये दोन्ही जोडणे तुम्हाला तुमच्या कुटुंबाचे आर्थिक भविष्य सुरक्षित ठेवण्यास मदत करेल, परंतु तुमच्या सेवानिवृत्तीसाठी आणि भविष्यातील इतर गरजांसाठी बचत निधी देखील तयार करेल.
- फंड पर्यायांमध्ये स्विच करण्याची लवचिकता (Flexibility to switch between fund options): युलिप योजना पॉलिसीधारकांना इक्विटी, बाँड आणि हायब्रिड फंड यासारख्या अनेक फंड पर्यायांमध्ये स्विच करण्याची परवानगी देतात. तुम्ही हे कधीही करू शकता आणि त्यासाठी कोणतेही पैसे लागत नाहीत. पॉलिसीधारक प्रचलित परिस्थितीनुसार विविध युलिप फंडांमध्ये भविष्यातील प्रीमियमचे वाटप करू शकतात. बाजारातील हालचालींचा फायदा घेण्यासाठी भविष्यातील प्रीमियमचे इक्विटी ते बाँड्स किंवा त्याउलट वाटप देखील बदलू शकते. विवेकपूर्ण फंड निवडीसह, युलिप्स तुम्हाला बाजारातून पुरेसा परतावा देऊ शकतात जर तुम्ही धीर धरून दीर्घ मुदतीसाठी गुंतवणूक केली. या अंतर्गत, तुम्हाला भरपूर लवचिकता मिळते.
- कर-कार्यक्षम (Tax-efficient): म्युच्युअल फंडांच्या तुलनेत युलिप कर-कार्यक्षम साधने मानली जातात कारण ते पॉलिसीधारकांना सर्व टप्प्यांवर कर वाचवण्याची परवानगी देतात. युलिपमध्ये, कोणत्याही खर्चाशिवाय निधी दरम्यान स्विच करण्याची परवानगी आहे, तर म्युच्युअल फंडांमध्ये, योजनांमध्ये स्विच करण्यावर कर आकारला जातो. ULIPs मध्ये निधी बदलताना कर-लाभ व्यतिरिक्त, प्राप्तिकर कायदा, 1961 च्या कलम 80 सी अंतर्गत 2.5 लाख रुपयांपर्यंत कर सूट आहे. युलिपची परिपक्वता रक्कम कलम 10 (10D) अंतर्गत करमुक्त आहे.
युलिप एक गुंतवणुकीचा पर्याय देतात, ज्याद्वारे अनेक आर्थिक गरजा आणि उद्दिष्टे पूर्ण करता येतात. यात केवळ बचत करत नाही, तर लाइफ कव्हरचाही लाभ घेऊ शकता.