विशिष्ट (स्पेशॅलिटी) फंडांची कामगिरी उद्योगाच्या कामगिरीवर किंवा ज्या प्रदेशात गुंतवणूक केली गेली आहे त्यावर अवलंबून असते. या प्रकारच्या गुंतवणुकीत कोणतेही क्षेत्रीय किंवा उद्योग-निहाय वैविध्य नसल्यामुळे, उच्च एकाग्रतेच्या जोखमीमुळे विशिष्ट (स्पेशॅलिटी) फंडांना उच्च-जोखीम गुंतवणूक म्हणून मानले जाते.
विशिष्ट (स्पेशॅलिटी) फंडातून मिळणारा संभाव्य परतावा गुंतवणूकदारासाठी सध्याच्या जोखमीची भरपाई करत नाही. त्यामुळे, एखाद्या गुंतवणूकदाराला स्पेशॅलिटी फंडात गुंतवणूक करण्यापूर्वी हुशारीने निवड करावी लागते. तथापि, या फंडांमधून मिळणारा परतावा दीर्घकाळात खरोखरच जास्त असू शकतो, ज्यामुळे त्यांना एक आकर्षक गुंतवणूक पर्याय बनतो.
Table of contents [Show]
विशिष्ट (स्पेशॅलिटी) फंडाचे प्रकार
- क्षेत्रीय निधी
- विशिष्ट (स्पेशॅलिटी) फंड
- प्रादेशिक निधी
या प्रकारचा फंड पायाभूत सुविधा, फार्मास्युटिकल्स, तंत्रज्ञान, बँकिंग, रिअल इस्टेट इत्यादी विशिष्ट उद्योगांमध्ये गुंतवणूक करतो. हे फंड अर्थव्यवस्थेच्या एका विशिष्ट भागावर लक्ष केंद्रित करत असल्याने, त्यांच्याकडे परताव्याच्या बाबतीत उच्च अस्थिरता असते.
SEBI च्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, सेक्टरल फंडांना त्याच्या मालमत्तेपैकी किमान ८०% निवडलेल्या क्षेत्रात गुंतवणे बंधनकारक आहे. बाकीचे कर्ज किंवा मनी मार्केट सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवले जाऊ शकते. त्यामुळे फार्मा सेक्टर फंडाला त्याच्या मालमत्तेपैकी किमान ८०% रक्कम फार्मा क्षेत्रातील कंपन्यांमध्ये गुंतवणे आवश्यक आहे.
हे फंड धडाडीच्या गुंतवणूकदारांसाठी आदर्श मानले जातात ज्यांची उच्च-जोखीम घेण्याची तयारी असते. गुंतवणूकदार क्षेत्रीय निधी निवडतात जेव्हा त्यांना विशिष्ट क्षेत्र किंवा उद्योग एकंदर भांडवली बाजाराला मागे टाकण्याची अपेक्षा करतात.
२०२० मध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी सर्वात मोठे ३ क्षेत्रीय निधी
ICICI प्रुडेन्शियल बँकिंग आणि वित्तीय सेवा निधी:
नावाप्रमाणेच, या प्रकारच्या फंडाने आपली मालमत्ता बँकिंग आणि वित्तीय क्षेत्रात गुंतवली आहे. जर तुम्ही मालमत्तेचे क्षेत्रनिहाय वाटप पाहिल्यास, फंडाने तिच्या मालमत्तेपैकी सुमारे ९२% फंड हा आर्थिक क्षेत्रात गुंतवला आहे.
फक्त २९ समभागांसह, फंडाचा पोर्टफोलिओ खूपच केंद्रित दिसत आहे. तथापि, फंडाने आपली बहुतांश मालमत्ता लार्ज-कॅप (६५.०१%) मध्ये गुंतवली आहे ज्यामुळे बाजार गोंधळाच्या स्थितीत असताना त्याला स्थिर दृष्टीकोन मिळतो. फंडाने मिड-कॅप आणि स्मॉल-कॅपमध्ये अनुक्रमे २३% आणि ११% प्रमाणात गुंतवणूक केली आहे.
फंडाने १ वर्ष आणि ३ वर्षांच्या कालावधीत २०% पेक्षा जास्त परतावा दिला आहे, तर गेल्या ५ वर्षात दरवर्षी सुमारे १८.५६% परतावा निर्माण केला आहे. ज्यामुळे तो खरोखर आकर्षक बनतो. (३१ मे २०१९ पर्यंत)
फ्रँकलिन बिल्ड इंडिया फंड:
हा फंड पायाभूत सुविधा क्षेत्रात गुंतवणूक करतो. तथापि, जर तुम्ही इन्फ्रा क्षेत्रातील निधीचे क्षेत्रनिहाय वाटप पाहिल्यास, निधी चांगल्या प्रकारे वैविध्यपूर्ण दिसतो. फंडाने आर्थिक क्षेत्रात सुमारे ३०%, ऊर्जा क्षेत्रात २०% आणि बांधकाम क्षेत्रात आणखी १५% गुंतवणूक केली आहे.
त्याच्या पोर्टफोलिओमध्ये केवळ ३३ समभागांसह, फंडाने केंद्रित गुंतवणूक धोरण अवलंबले आहे. फंडाने आपल्या मालमत्तेपैकी सुमारे ७०% लार्ज-कॅपमध्ये वाटप केले आहे, तर मिड-कॅप आणि स्मॉल-कॅपमध्ये अनुक्रमे १०% आणि १८% गुंतवणूक केली आहे.
या फांडाने गेल्या ५ वर्षात (३१ मे २०१९ पर्यंत) १७.०५% च्या बर्‍यापैकी चांगल्या दराने परतावा दिला आहे.
विशिष्ट (थीमॅटिक) फंड
विशिष्ट (थीमॅटिक) फंड त्यांची मालमत्ता थीम-ओरिएंटेड पॅटर्नमध्ये गुंतवतात ज्यामध्ये अनेक संबंधित क्षेत्रांचा समावेश असू शकतो, उदाहरणार्थ, MNC, ऊर्जा, उपभोग-केंद्रित निधी.
सेबीच्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, विशिष्ट (थीमॅटिक) फंड म्हणून वर्गीकृत केलेल्या फंडाने त्याच्या मालमत्तेपैकी किमान ८०% एखाद्या विशिष्ट थीमशी संबंधित क्षेत्रांमध्ये गुंतवणूक करणे आवश्यक आहे. उर्वरित मालमत्ता इतर इक्विटी, कर्ज किंवा मनी मार्केट गुंतवणुकीत गुंतवली जाऊ शकतात.
२०२० मध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी शीर्ष विशिष्ट (थीमॅटिक) फंड
आदित्य बिर्ला सन लाइफ इंडिया जेननेक्स्ट फंड: हा फंड एक उपभोग-केंद्रित थीमॅटिक फंड आहे. विशेष म्हणजे, थीमॅटिक फंड असूनही, आदित्य बिर्ला एसएल इंडिया जेननेक्स्ट फंडने आर्थिक क्षेत्रात सुमारे ३८% मालमत्ता गुंतवली आहे. फंडाने त्याच्या मालमत्तेपैकी सुमारे २४% FMCG क्षेत्रात आणि आणखी ७% हेल्थकेअरमध्ये गुंतवले आहे.
फंडाच्या पोर्टफोलिओमध्ये सध्या ६१ रोखे आहेत ज्यामुळे ते चांगले वैविध्यपूर्ण बनतात. त्याची सुमारे ६१% मालमत्ता लार्ज-कॅपमध्ये, आणि ३५% मिड-कॅपमध्ये आणि फक्त ३% स्मॉल-कॅपमध्ये गुंतवली आहे, ज्यामुळे त्याला वाढ आणि जोखमीच्या बाबतीत संतुलित दृष्टिकोन मिळतो.
गेल्या ५ वर्षांपासून याने दरवर्षी १६.४९% दराने परतावा दिला आहे ज्यामुळे ते खूपच आकर्षक आहे. (३१ मे २०१९ पर्यंत).
मिरे अॅसेट ग्रेट कंझ्युमर फंड: हा फंड पुन्हा एक उपभोगकेंद्रित थीमॅटिक फंड आहे ज्याने गेल्या ५ वर्षांत १५.६७% वार्षिक परतावा दिला आहे. फंडाने त्याच्या मालमत्तेपैकी सुमारे ३५% FMCG क्षेत्रात गुंतवणूक केली आहे तर आणखी २०% आर्थिक क्षेत्रात गुंतवणूक केली आहे.
जर तुम्ही मार्केट कॅपनुसार मालमत्त्येची गुंतवणूक पाहिल्यास, त्यांनी त्याच्या मालमत्तेपैकी सुमारे ६७% लार्ज-कॅपमध्ये, आणि १९% आणि १२% अनुक्रमे मिड-कॅप आणि स्मॉल-कॅपमध्ये गुंतवणूक केली आहे (३१ मे २०१९ पर्यंत). लार्ज-कॅप क्षेत्रातील उच्च एक्सपोजर फंडाला तुलनेने सुरक्षित बनवते.
प्रादेशिक निधी
हा फंड प्रामुख्याने जगभरातील विशिष्ट भौगोलिक क्षेत्रात गुंतवणूक करतात. ते काही खंड, देश, राज्यांमध्ये गुंतवणूक करतात, जेथे नजीकच्या भविष्यात उच्च आर्थिक वाढ आणि सुलभ व्यवसाय वातावरणाची चांगली संधी आहे.
या फंडांना ऑफशोर फंड देखील म्हणतात जे मूलत: म्युच्युअल फंड योजना आहेत परंतु त्यांची मालमत्ता आंतरराष्ट्रीय बाजारात गुंतवतात.
काही प्रादेशिक फंड सेक्टर फंड म्हणून धोरण आखतात आणि विशिष्ट प्रदेशात विशिष्ट उद्योगात गुंतवणूक करतात. या प्रकारच्या गुंतवणुकीचा परतावा त्या विशिष्ट प्रदेशात उद्योग कसा कार्य करतो यावर अवलंबून असतो.
स्पेशालिटी फंडात गुंतवणूक करण्यापूर्वी विचारात घेण्यासारख्या गोष्टी
स्पेशालिटी फंड हे उच्च जोखमीचे गुंतवणुकीचे साधन आहे, त्यामुळे स्पेशॅलिटी फंडांमध्ये गुंतवणूक करताना प्रवीण आणि अनुभवी फंड मॅनेजर निवडणे अत्यावश्यक बनते. एखाद्याने फंडाच्या मागील वर्षाच्या कामगिरीचे काळजीपूर्वक विश्लेषण केले पाहिजे आणि हुशारीने निर्णय घेतला पाहिजे. गेल्या वर्षाच्या नोंदी सर्वोत्तम परताव्याची हमी देत नसली तरी, गुंतवणूक करण्यासाठी फंड निवडताना हे सर्वात महत्त्वाच्या पॅरामीटर्सपैकी एक आहे.
एखाद्याने हे देखील लक्षात ठेवले पाहिजे की वैविध्यपूर्ण गुंतवणूक पोर्टफोलिओ असणे चांगले होईल. त्यामुळे तुम्हाला स्पेशॅलिटी फंडांवर पैज घ्यायची असल्यास, तुम्ही तुमची सर्व मालमत्ता त्यामध्ये गुंतवू नये आणि गुंतवणुकीसाठी वेगवेगळी क्षेत्रे निवडावीत. हे तुमच्या पोर्टफोलिओमध्ये विविधता आणेल आणि एकूणच जोखीम कमी करेल.
