म्युच्युअल फंडातली गुंतवणूक (Investment) एकरकमी असो किंवा नियमित एसआयपी, चांगला परतावा मिळवणं हाच उद्देश असतो. म्हणजेच दीर्घकाळाच्या मुदतीत जास्तीत जास्त संपत्ती निर्माण करणं शक्य होतं. आर्थिक उद्दिष्टे पूर्ण करण्यास मदत होते. त्यामुळे म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदारांनी वेळोवेळी पोर्टफोलिओचं निरीक्षण करणं गरजेचं आहे. एवढंच नाही तर आवश्यक असेल तेव्हा ते पुन्हा रिबॅलन्सिंग (Rebalancing) करणं महत्त्वाचं आहे. शेअर्स, सोनं, रोखे इत्यादी विविध प्रकारच्या मालमत्ता वर्गांमध्ये मालमत्तेच्या अॅलोकेशनला अॅडजस्ट करणं हाच म्युच्युअल फंड रिबॅलन्सिंगचा उद्देश आहे. दीर्घकाळासाठी गुंतवणुकीची उद्दिष्टे साध्य करायची असतील तर म्युच्युअल फंड पोर्टफोलिओचं पुन्हा रिबॅलन्सिंग केलं पाहिजे, असं तज्ज्ञांनी म्हटलंय.
Table of contents [Show]
म्युच्युअल फंड रिबॅलन्सिंग म्हणजे काय?
गुंतवणूकदार म्युच्युअल फंड निवडताना गुंतवणुकीची उद्दिष्टे, जोखीम घेण्याची क्षमता त्याचप्रमाणे बाजारातल्या परिस्थितीच्या आधारावर प्रत्येक फंडातल्या गुंतवणुकीचा एक भाग निश्चित करत असतो. पण बाजारात चढ-उतार होत असतात. पोर्टफोलिओमधल्या प्रत्येक फंडाचं मूल्य बदलू शकतं. त्यामुळे सुरुवातीला केलेल्या वाटपात फरक पडतो, असं आयडीबीआय एएमसीचे उत्पादन आणि विपणन प्रमुख अजित गोस्वामी म्हणाले.
रिबॅलन्सिंगचा उद्देश
पोर्टफोलिओचं रिबॅलन्सिंग करत असताना मूळ वाटप पुन्हा राखायचं असेल तर ज्या फंडांमध्ये वाढ झालीय अशा फंडातला काही भाग विकून ज्यांचं मूल्य कमी झालं अशा फंडांमध्ये गुंतवणूक करायला हवी. पोर्टफोलिओची जोखीम पातळी आणि परताव्याची क्षमता राखणं हा रिबॅलन्सिंगचा उद्देश आहे. तसंच, पोर्टफोलिओ गुंतवणूकदाराच्या दीर्घकालीन गुंतवणुकीच्या उद्दिष्टांशी सुसंगत राहील, याची खात्री करावी लागेल, असं तज्ज्ञांचं मत आहे.
'पोर्टफोलिओवर लक्ष ठेवले पाहिजे'
म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदारांनी त्यांच्या पोर्टफोलिओवर लक्ष ठेवले पाहिजे, असं बीएनपी फिनकॅपचे संचालक ए. के. निगम यांनी सांगितलं. वेळोवेळी रिबॅलन्सिंग केलं पाहिजे. रिबॅलन्सिंग कधी करावं हे समजून घेणं गरजेचं आहे. ते म्हणाले, की आर्थिक स्थितीत बदल होतो तेव्हा गुंतवणूकदारांनी पोर्टफोलिओ रिबॅलन्सिंग करावं. जर मालमत्ता वाटप अपेक्षित प्रोफाइलनुसार होत नसेल, गुंतवणुकीच्या उद्दिष्टांमध्ये बदल, रणनीतिकखेळ बदल आणि योजनांचा अतिरेक होत असेल, तर गुंतवणूकदाराने आपला पोर्टफोलिओ पुन्हा रिबॅलन्स केला पाहिजे.
बाजाराच्या स्थितीत खूप बदल होत असेल तर...
अजित गोस्वामी यांच्या मते, जर बाजाराच्या स्थितीत खूप बदल होत असेल तर म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदारांनी पोर्टफोलिओ रिबॅलन्सिंग केलं पाहिजे. कारण बाजारातील चढ-उतारांचा तुमच्या मालमत्ता वाटपावर किंवा गुंतवणूक धोरणावर परिणाम होतो. दुसरीकडे, जर तुम्ही तुमच्या गुंतवणुकीचं उद्दिष्ट बदललं असेल किंवा नवीन उद्दिष्ट समाविष्ट केलं असेल तर त्या बाबतीतही गुंतवणूकदारांनी हे लक्षात ठेवायला पाहिजे.
त्रैमासिक, सहामाही किंवा वार्षिक रिबॅलन्सिंग
दीर्घकालीन गुंतवणुकीची रणनीती कायम ठेवण्यासाठी पोर्टफोलिओमध्ये त्रैमासिक, सहामाही किंवा वार्षिक आधारावर रिबॅलन्सिंग करणं गरजेचं आहे. तुम्ही कोणता कालावधी निवडता ते तुमच्या गुंतवणुकीचं उद्दिष्ट आणि जोखीम घेण्याची क्षमता यावर अवलंबून असतं. रिबॅलन्सिंग करताना कर दायित्व लक्षात घेतलं पाहिजे. कारण पोर्टफोलिओ खरेदी किंवा निधीची विक्री कर दायित्वाच्या कक्षेत येऊ शकते.