सरकारी कर्मचाऱ्यांना निवृत्तीनंतर दरमहिन्याला पेन्शनचा लाभ मिळतो. त्यांना निवृत्तीनंतर कोणत्याही आर्थिक समस्येला सामोरे जावे लागत नाही. मात्र, खासगी क्षेत्रात काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी अशी कोणतीही सुविधा नसते. त्यामुळे त्यांना पेन्शनबाबत सतत चिंता असते. परंतु, खासगी क्षेत्रात काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठीही अनेक चांगल्या पेन्शन योजना उपलब्ध असून, याचा लाभ ते निवृत्तीनंतर घेऊ शकतात. खासगी क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांसाठी उपलब्ध असलेल्या अशा काही पेन्शन योजनांबाबत सविस्तर जाणून घेऊया.
खासगी कंपन्यांमध्येही मिळेल अनेक सुविधा
सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या तुलनेत खासगी कंपनीत काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना अनेक चांगल्या सुविधा मिळतात. खासगी कंपनीत काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी (EPF) आणि ग्रॅच्युइटीची सुविधा उपलब्ध असते. कर्मचारी ठराविक कालावधीनंतर स्वतःला हवे तेव्हा ईपीएफ खात्यातील रक्कम काढू शकते. ईपीएफचा फायदा निवृत्तीनंतरही होतो. याशिवाय, कंपनीत ठराविक वर्ष काम केल्यानंतर ग्रॅच्युइटीची रक्कमही मिळत असते.
तसेच, नोकरीच्या काळात कर्मचारी व त्यांच्या कुटुंबासाठी विम्याची सुविधाही उपलब्ध असते. सरकारी कर्मचाऱ्यांसाठी पेन्शनची रक्कम मर्यादित असते. परंतु, खासगी क्षेत्रातील कर्मचारी निवृत्तीनंतर दरमहिन्याला किती पेन्शन मिळावी हे स्वतः ठरवू शकतात. यासाठी त्यांना केवळ योग्य पेन्शन प्लॅनची निवड करावी लागते.
खासगी क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांसाठीच्या पेन्शन योजना
| खासगी पेन्शन योजना | खासगी क्षेत्रात काम करणारे कर्मचारी निवृत्तीनंतर उत्पन्न सुरू राहावे यासाठी विविध पेन्शन योजनांचा लाभ घेऊ शकतात. खासगी कंपन्यांद्वारे अनेक चांगल्या पेन्शन योजना राबवल्या जातात. ठराविक रक्कम गुंतवल्यानंतर दरमहिन्याला पेन्शनचा लाभ मिळेल. तुम्ही जेवढी अधिक रक्कम गुंतवाल, तेवढी अधिक पेन्शन या योजनांद्वारे मिळेल. तुम्ही विमा कंपन्यांच्या अ‍ॅन्युटी योजनांचाही लाभ घेऊ शकता. |
| कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी (EPF) | ही गुंतवणूक योजना सरकारीसोबतच खासगी कर्मचाऱ्यांसाठीही उपलब्ध आहे. ईपीएफ खात्यात कर्मचाऱ्याच्या मूळ वेतनाच्या 12 टक्के रक्कम जमा केली जाते. तसेच, कंपनीकडूनही या खात्यात योगदान दिले जाते. तसेच, काही रक्कम ईपीएस खात्यात जमा केली जाते. कर्मचाऱ्यांना हवे असल्यास ते ईपीएफ खात्यातील रक्कम वाढवू शकतात. या खात्यांमध्ये जमा झालेल्या रक्कमेचा फायदा निवृत्तीनंतर होईल. |
| ग्रॅच्युइटी | खासगी क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांना ग्रॅच्युइटीचाही फायदा मिळतो. वर्षानुवर्ष कंपनीत केलेल्या कामाचा मोबदला म्हणून ग्रॅच्युइटी दिली जाते. ही रक्कम नोकरी सोडताना अथवा निवृत्तीनंतर एकरकमी स्वरुपात कंपनीकडून कर्मचाऱ्याला दिली जाते. याशिवाय, काही खासगी कंपन्यांमध्ये सेवानिवृत्तीनंतरच्या आयुष्यासाठी अतिरिक्त ग्रॅच्युइटीही दिली जाते. त्यामुळे कर्मचाऱ्यांना निवृत्तीनंतर कोणतीही अडचण येत नाही. |
तसेच, सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या तुलनेत खासगी कर्मचाऱ्यांकडे पेन्शनचे वेगवेगळे मार्ग उपलब्ध असतात. खासगी कर्मचारी स्वतः पेन्शनची रक्कम ठरवू शकतात.
