आर्थिक जोखीम कमी करु इच्छित असाल तर पोर्टफोलियोमध्ये विविधता आणणे खूप महत्त्वाचे आहे. यात तुम्ही कमॉडिटीज गुंतवणूक करु शकता. कृषी-कमॉडिटीज हे अजूनही दुर्लक्षित क्षेत्र आहे. मात्र यात गुंतवणूक करणे म्हणजे भावी वृद्धीत गुंतवणूक करण्याच्या संधीच्या दृष्टीने एक उत्तम वर्ग आहे. म्हणून आपल्या पोर्टफोलियोमध्ये विविधता आणण्यासाठी प्रयत्न करणाऱ्या गुंतवणूकदारांसाठी कमॉडिटी हा एक चांगला पर्याय आहे.
Table of contents [Show]
कमॉडिटीज म्हणजे काय?
कमॉडिटीज म्हणजे अशा सगळ्या गोष्टी ज्यांचे सेवन,प्रोसेसिंग किंवा लाभासाठी ट्रेडिंग होऊ शकते. यामध्ये सोन्यापासून ते कॉफीपर्यंत सर्व गोष्टींचा समावेश होतो. तांत्रिक भाषेत सांगायचे तर यामध्ये अशा काही आर्थिक मूल्य असलेल्या वस्तूंचा समावेश असतो,ज्यांच्यात मोठ्या प्रमाणात किंवा संपूर्णपणे आदलाबदली करण्याची क्षमता असते. आपण जेव्हा कमॉडिटीजचा विचार करतो, तेव्हा आपल्या डोक्यात सर्वात आधी क्रूड ऑईल,सोने,चांदी, तांबे,इ.गोष्टी येतात. पण असे करताना आपण कृषी उत्पादनांसारख्या इतर असेट वर्गातील गोष्टींची व्याप्तीकडे दुर्लक्ष करतो. मागणी आणि पुरवठा यांच्या संदर्भात पाहिले असता कृषी उत्पादने किंवा अॅग्री-कमॉडिटीज यांच्यात मर्यादित पुरवठा असतो पण मागणी मात्र नियमित आणि सदैव वाढणारी असते. या पैलूमुळे गुंतवणूकदाराला यातून एक महत्त्वाचा अॅसेट वर्ग मिळू शकतो, ज्यांच्यात गुंतवणूक करून गुंतवणुकीचा पोर्टफोलियो परिपूर्ण करता येऊ शकतो.
तुम्ही कमॉडिटीजमध्ये गुंतवणूक का केली पाहिजे?
गुंतवणूकदारांनी ही गोष्ट लक्षात ठेवली पाहिजे की,जेथे जेथे शक्य असेल तेथे गुंतवणूक करून त्यांनी आपल्या गुंतवणुकीच्या पोर्टफोलियोमध्ये विविधता आणली पाहिजे. यामुळे एकाच अॅसेट वर्गाशी निगडीत जोखीम कमी होण्यास मदत होते.त्यांच्या पोर्टफोलियोच्या एकंदर कामगिरीवर सकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. परंतु, असे असले,तरीही बहुतांशी आर्थिक उत्पादनांच्या बाबतीत असते,त्याप्रमाणे यामध्ये गुंतवणूक करण्याआधी त्यातील वैशिष्ट्ये आणि धोके तुम्ही समजून घेतले पाहिजेत.
अॅग्री कमॉडिटीजमध्ये गुंतवणूक करणे हा उत्तम पर्याय असण्याची अनेक करणे आहेत.कमॉडिटीजच्या किंमतीतील चढउतार एकमेकांशी संबंधित असतात.कमी कालावधीत पाहील्यास त्यांच्या किंमतीतील चढउतार खूप झपाट्याने होत असतात पण दिर्घ कलावधीत मात्र मागणीच्या हंगामानुसार त्यांचे भाव वर वर जात असतात. कमॉडिटीजमध्ये गुंतवणूक करण्याचा आणखी एक लाभ म्हणजे इन्फ्लेशन (महागाई)आणि डिफ्लेशनच्या धोक्यांना कुंपण म्हणून त्यांचा उपयोग तुम्ही करू शकता.अशी खरेदी वायदा करार,ईटीएफ (एक्स्चेंज-ट्रेडेड फण्ड्स) किंवा स्टॉक्सच्या स्वरुपात देखील करता येऊ शकते.
कमॉडिटीजचे प्रकार आणि तुम्ही त्यामध्ये कशाप्रकारे गुंतवणूक करू शकता?
मुख्य चार प्रकारच्या कमॉडिटीज आहेत. यात धातू,पशुधन,ऊर्जा आणि कृषी उत्पादने.धातू विभागात तांबे, सोने,चांदी,झिंक आणि शिशासारखे मूलभूत धातू येतात.पशुधनात मांस आणि डेअरी उद्योगाचा समावेश होतो.ऊर्जा कामॉडिटी क्षेत्रात कच्चे तेल,नैसर्गिक गॅस,कोळसा आणि गॅसोलीनसारखी रिफाइंड पेट्रोलियम उत्पादने यांचा समावेश होतो.कृषी उत्पादनांत मका,गहू,सोयाबीनसारखी पिके आणि साखरेचा समावेश होतो.
त्यापैकी तुम्ही कशात गुंतवणूक करावी याचा विचार करताना,मुख्य प्रवाहातील अशा काही जागा आहेत, ज्यांचे नियमन सामान्यपणे देशाच्या सरकारकडून,कार्यक्षेत्राधिकारासह करण्यात येते.तुम्ही सोने वायदा,तेल वायदा किंवा कृषी वायदा सारख्या कामोडिटी वायदा करारात गुंतवणूक करून देखील हे करू शकता. विविध अॅसेट वर्गांना फॉलो करणारे वैयक्तिक स्टॉक ऑप्शन किंवा मार्फत देखील कमॉडिटीज खाजगीरित्या खरेदी करता येऊ शकतात.
अॅग्री कमॉडिटीजमध्ये गुंतवणूक का केली पाहिजे?
अॅग्री कामॉडिटीज जागतिक अर्थव्यवस्थेतील एक महत्त्वाचे क्षेत्र आहे आणि त्यांच्या किंमती म्हणजे पुरवठा आणि मागणीचे बर्‍यापैकी अचूक प्रतिबिंब असते.एक अत्यंत महत्त्वाचा अॅसेट वर्ग त्यांच्यामुळे तयार होतो कारण, जागतिक अन्न उत्पादन आणि वापर यांचा त्या आधार असतात आणि त्यांची मागणी व पुरवठा सर्वसामान्यपणे, काही आकस्मिक हवामान बदल न झाल्यास,स्थिर,एकसारखा असतो.
संस्थात्मक कंपन्यांच्या उदयामुळे या उद्योगात मोठी उलथापालथ दिसून येते.परिणामी,एका मजबूत पुरवठा-साखळीसह बाजारात नवे मार्ग उघडले आहेत.आता,इन्फ्रास्ट्रक्चरमधील सुधारणा आणि डिजिटल व्यवहारांचे चलन यामुळे गुंतवणूकदार बर्‍यापैकी लवचिकता,पारदर्शकता आणि सुरक्षिततेसह अॅग्री कमॉडिटी विभागात गुंतवणूक करू शकतात.
या विभागात नव्या पास थ्रू सर्टिफिकेट्सचा (पीटीसीज) उदय होत असल्याचे आपल्याला दिसत आहे. जी सिक्योरीटाईझ्ड प्रक्रियेसह कृषी कामोडिटी गुंतवणुकीस मदत करते आणि त्यास रिसीव्हेबल्सचे (सुमारे १०-११% प्रति वर्ष) समर्थन आहे.अशी पीटीसीज तुमचा सहभाग आणखी सोपा करतात कारण बाजाराचे कामकाज समजण्याची गरज उरत नाही.त्याच वेळी अॅग्री-फिनटेक कंपन्या खरेदी आणि फायनॅन्सिंगपासून ते संग्रह आणि विक्रीपर्यंत सर्व प्रक्रिया सुरळीत करत आहेत.शेतकर्‍यांसाठी कमॉडिटीजचे उंच भाव सुनिश्चित करण्यास मदत करत असतानाच त्या संपूर्ण मूल्य-साखळीत असलेली अकार्यक्षमता दूर करून गुंतवणूकदारांसाठी खरेदी किंमत देखील कमी करण्यास मदत करत आहेत.
