FASTag: सध्या भारतात सर्व टोल नाक्यावर वाहनाचा टोल टॅक्स भरण्यासाठी फास्टॅगचा वापर केला जात आहे. आधी कोणत्याही वाहनाचा टोल टॅक्स जमा करण्यासाठी लांबच लांब रांगा लागत होत्या. यापासून मुक्त होण्यासाठी भारत सरकारने फास्टॅग लागू केला आहे. फास्टॅग काय आहे आणि त्याचे फायदे काय हे जाणून घ्या या लेखातून.
Table of contents [Show]
फास्टॅग म्हणजे काय?
फास्टॅग हे डिजिटल तंत्रज्ञानाद्वारे तयार केलेले कार्ड डिवाइस टेक्नॉलॉजी (Card Device Technology) आहे. ज्याद्वारे टोल प्लाझावर आकारला जाणारा टॅक्स वाहन पास करताना आपोआप टोल प्लाझावर जमा होतो. जेव्हा फास्टॅग वापरला जात नव्हता. त्यावेळी टोलनाक्यावर वाहनासाठी भरावा लागणारा टॅक्स जमा करण्यासाठी वाहन थांबवावे लागत असे आणि लांबच लांब रांगा लागत होत्या ज्यामुळे खूप त्रास झाला. मात्र या तंत्रज्ञानाचा वापर करून टोलनाक्यावरील वाहनाचा टोल टॅक्स वसूल करणे खूप सोपे झाले आहे. कारण ते पूर्णपणे ऑटोमॅटिक (Automatic) पद्धतीने कार्य करते.
फास्टॅग कधी लागू झाला?
फास्टॅग 15 फेब्रुवारी 2021 पासून संपूर्ण भारतात अनिवार्यपणे लागू करण्यात आला आहे. म्हणूनच ज्या लोकांनी अजूनही त्यांच्या वाहनांवर फास्टॅग लावलेला नाही. त्यांनी लवकर लावून घेणे आवश्यक आहे. कारण जर तुम्ही फास्टॅग वापरला नाही तर तुमच्याकडून टोल प्लाझावर जास्त पैसे आकारले जातील.
फास्टॅगचे काय फायदे आहेत
- फास्टॅगचा वापर केल्याने टोलनाक्यावर वाहन थांबवावे लागत नाही. वेळीची बचत होते.
- टोल प्लाझावरील टोल टॅक्स फास्टॅगच्या खात्यातून आपोआप कापला जातो.
- फास्टॅग वापरून कॅशबॅक (Cashback) उपलब्ध आहे.
- अनावश्यक पेट्रोल किंवा डिझेल (Petrol or Diesel)खर्च करण्याची गरज नाही.
- फास्टॅगद्वारे टोल टॅक्स जमा केल्यानंतर मोबाईलवरील ॲपवरून माहिती मिळते.
- कॅशलेस व्यवहार होतो.
फास्टॅग कसे काम करते
कोणत्याही वाहनासमोर फास्टॅग लावा त्यावर आरसा लावला जातो. जेव्हा जेव्हा वाहन टोल प्लाझावर पोहोचते. अशावेळी विंडो स्क्रीनवर इन्स्टॉल केलेल्या फास्टॅगवर फ्रिक्वेन्सी आयडेंटिफिकेशन असते. गाडी येताच तो टोल प्लाझापर्यंत पोहोचतो. टोल प्लाझावर बसवण्यात आलेल्या सेन्सर्सच्या (sensors) वाहन स्क्रीनवर लावलेल्या फास्टॅगच्या संपर्कात येते. त्यानंतर त्या टोल प्लाझावर (Toll Plaza)आकारले जाणारे शुल्क फास्टॅग खात्यातून आपोआप कापले जाते. ही प्रक्रिया आपोआप खूप वेगाने होते. त्यामुळे वाहनांना टोलनाक्यावर थांबावे लागत नाही. तसेच टोलनाक्यांवर लावलेले अडथळे. ते आपोआप निघून जातात. जोपर्यंत तुमच्या फास्टॅगमध्ये पैसे आहेत. तोपर्यंत तुम्हाला रिचार्ज करण्याची गरज नाही. पण तुमच्या फास्टॅग खात्यातून पैसे संपताच ते पुन्हा रिचार्ज करावे लागेल. तसे, फास्टॅगची व्हॅलिडिटी 5 वर्षांपर्यंत आहे. त्यानंतर तुम्हाला फास्टॅग पुन्हा इन्स्टॉल करावे लागेल.
