क्रिप्टो उद्योग जसजसा प्रगती करत आहे तसतसे त्याच्या घोटाळ्यांमध्येही मोठी वाढ झाली आहे. गेल्या काही वर्षांत, विशेषत: साथीच्या आजारानंतर अशा प्रकरणांमध्ये झपाट्याने वाढ झाली आहे. घोटाळेबाजांनी या काळात अनेक गुंतवणूकदारांची फसवणूक केली आहे, ज्यामुळे उद्योगाचे लाखो डॉलर्सचे नुकसान झाले आहे. हे ऑनलाइन फसवणूक करणारे गुंतवणुकदारांना फसवण्यासाठी आणि त्यांची योजना अंमलात आणण्यासाठी नवनवीन पद्धतींचा अवलंब करतात. अशीच एक नवीन पद्धत हनीपॉट (Crypto Honeypot Scam). ही एक सामान्य पद्धत आहे ज्याद्वारे स्कॅमर आजकाल गुंतवणुकदारांना त्यांच्या तावडीत अडकवत आहेत. घोटाळेबाज याद्वारे वापरकर्त्यांना फसवतात आणि थोड्या प्रमाणात क्रिप्टोकरन्सी (Cryptocurrency) काढण्यात यशस्वी होतात. जेव्हा तो एकाच वेळी अनेक वापरकर्त्यांसोबत असे करतो, तेव्हा ही रक्कम आपोआप मोठी होते.
हनीपॉट घोटाळे म्हणजे काय?
त्याच्या नावावरूनच या घोटाळ्याचा उलगडा होत आहे. हनीपॉट, म्हणजे मधाचे भांडे, खूप आकर्षक वाटत असले तरी प्रत्यक्षात तो एक सापळा आहे आणि जेव्हा तुम्हाला त्याबद्दल कळते, तोपर्यंत खूप उशीर झालेला असतो.
स्कॅमर इंटरनेटवरील विविध सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म जसे की Twitter, Discord, Reddit इत्यादींद्वारे क्रिप्टो वापरकर्त्यांपर्यंत पोहोचतात. तो स्वत:ला क्रिप्टो मार्केटमध्ये एक नवीन आणि अननुभवी गुंतवणूकदार म्हणतो आणि इतर वापरकर्त्यांना त्याला मदत करण्यास उद्युक्त करतो आणि या मदतीच्या बदल्यात बक्षिसे ऑफर करतो. गोष्टी शिकण्याच्या बहाण्याने तो क्रिप्टो व्यवहार करून घेतो. खरेतर, ते वापरकर्त्यांना सांगतात की त्यांना मोठे क्रिप्टो पेमेंट मिळाले आहे आणि ते दुसर्‍या वॉलेटमध्ये हस्तांतरित करण्यासाठी किंवा फियाट चलनासाठी ते रोखण्यासाठी मदत हवी आहे.
या दरम्यान, तो वापरकर्त्यांना त्याच्या वॉलेटचा तपशील देखील प्रदान करतो आणि जेव्हा वापरकर्त्यांना त्याच्या क्रिप्टो वॉलेटमध्ये बरेच टोकन असल्याचे दिसले, तेव्हा त्यांचा असा विश्वास होतो की ही व्यक्ती नवशिक्या आहे. अशा परिस्थितीत यूजर्सही त्यांच्या मदतीसाठी पुढे येतात. कारण टोकनची किंमत अजूनही खूप आहे. समस्या अशी आहे की तुम्ही या क्रिप्टोकरन्सीसह व्यवहार शुल्क भरू शकत नाही. याचे कारण असे की वॉलेट सामान्यत: ज्या ब्लॉकचेनवर ते होस्ट केले जाते त्या मूळ क्रिप्टोकरन्सीमधील व्यवहार शुल्क स्वीकारते.
म्हणून, स्कॅमरना मदत करण्यासाठी, वापरकर्त्यांना व्यवहार शुल्क भरण्यासाठी काही रक्कम जोडणे आवश्यक आहे. मात्र, व्यवहार शुल्क सामान्यतः खूप कमी असते, म्हणून बहुतेक लोक व्यवहार खर्च कव्हर करण्यासाठी त्यांचे काही क्रिप्टो जोडण्याचा निर्णय घेतात.
त्याने या व्यक्तीच्या वॉलेटवर क्रिप्टो पाठवताच, निधी आपोआप दुसऱ्या वॉलेटमध्ये हस्तांतरित केला जातो, ज्याला युजर्स एक्सेस करु शकत नाहीत. याचे कारण असे की स्कॅमरने काही प्रकारचे बॉट सेट केलेले असते जे सर्व येणारे टोकन दुसर्‍या वॉलेटमध्ये स्वीप करते. चोरीला गेलेले टोकन केवळ काही डॉलर्सचे असले तरी, घोटाळे करणारे हे युक्ती पुन्हा पुन्हा वापरतात आणि कालांतराने मोठ्या प्रमाणात क्रिप्टोकरन्सी जमा करतात.
हनीपॉट घोटाळे कसे टाळायचे?
ऑनलाइन फसवणूक टाळण्याचा सोपा उपाय म्हणजे अनोळखी लोकांच्या बोलण्यात न पडणे. तसेच, जर तुम्ही ब्लॉक स्कॅनर वापरत असाल, तर तुम्हाला वेगवेगळ्या वॉलेट पत्त्यांवरून अनेक इनकमिंग व्यवहार आणि एकाच वॉलेट पत्त्यावर एकाधिक आउटगोइंग व्यवहार दिसतील. ब्लॉक स्कॅनरचे काम संभाव्य घोटाळे शोधण्यासाठी ब्लॉक डेटा स्कॅन करणे आहे. कोणत्याही डेटा नोडच्या कोणत्याही ब्लॉकवर डेटा चोरी कधीही होऊ शकते, त्या त्रुटी वेळेत ओळखणे महत्त्वाचे आहे. याशिवाय कोणीही त्याच्या वैयक्तिक वॉलेटचे तपशील सहजपणे शेअर करत नाही. पण जर एखाद्या अनोळखी व्यक्तीने तुमच्यासोबत असे केले तर समजा ही धोक्याची घंटा आहे.
