गुंतवणूकदारांना सक्षम बनवण्याच्या महत्त्वपूर्ण हालचालीमध्ये, The Securities and Exchange board of India (Sebi) ने तीन वेगवेगळ्या मालमत्ताच्या वर्गांमध्ये दावा न केलेल्या रकमेमध्ये प्रवेश करण्याची प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी उपाययोजना सुरू केल्या आहेत. ८ नोव्हेंबर रोजी तीन स्वतंत्र परिपत्रकांद्वारे अनावरण करण्यात आलेला हा विकास Real Estate Investment Trust (REITs), Infrastructure Investment trust (InvITs) आणि Listed non-convertible securities मधील गुंतवणूकदारांना लक्ष्य करतो.
सेबीच्या दृष्टिकोनामध्ये escrow खात्यात दावा न केलेला निधी हस्तांतरित करण्यासाठी संस्थांना भाग पाडणे समाविष्ट आहे. जेव्हा एखादा गुंतवणूकदार कायदेशीर वारस, नामनिर्देशित किंवा उत्तराधिकारी कायदेशीर दावा करतो तेव्हा हे फंड जारी केले जातात. देय तारखेपासून सात वर्षांच्या आत कोणताही दावा सुरू न केल्यास दावा न केलेली रक्कम एस्क्रो खात्यातून गुंतवणूकदार संरक्षण आणि शिक्षण निधी (IPEF) मध्ये हस्तांतरित केली जाते. या क्षणी दावा केल्यास सूचीबद्ध घटकाने गुंतवणूकदारांना त्वरित निधी जारी करणे आवश्यक आहे तसेच त्यानंतर IPEF कडून परतावा मागणे आवश्यक आहे.
यासाठीची टाइमलाइन आणि दंड.
पूर्ण टाइमलाइन आणि दंडासह परिपत्रके एक सर्वसमावेशक फ्रेमवर्क प्रदान करतात. Non-convertible securities जारी करणार्या सूचीबद्ध संस्थांसाठी जारी केलेल्या तारखेपासून ३० दिवसांसाठी कोणतेही हक्क न केलेले व्याज, लाभांश किंवा रिडेम्प्शन रक्कम प्रारंभिक ३० दिवसांची मुदत संपल्यानंतर सात दिवसांच्या आत escrow खात्यात हस्तांतरित करणे आवश्यक आहे. या टाइमलाइनचे पालन करण्यात अयशस्वी झाल्यास डीफॉल्ट तारखेपासून हस्तांतरण तारखेपर्यंत १२ टक्के प्रतिवर्ष व्याज दंड आकारला जातो.
सूचीबद्ध घटकांसाठी जबाबदारी
पारदर्शकता आणि उत्तरदायित्व वाढवण्यासाठी सूचीबद्ध संस्थांनी त्यांच्या रकमेचा दावा करू इच्छिणाऱ्या गुंतवणूकदारांसाठी संपर्काचे ठिकाण म्हणून नोडल अधिकारी नियुक्त करणे आवश्यक आहे. शिवाय, या संस्थांना त्यांच्या वेबसाइटवर नोडल ऑफिसरच्या संपर्क माहितीसह, IPEF ला हस्तांतरित केलेल्या रकमेचा तपशील, विहित नमुन्यात प्रदर्शित करणे बंधनकारक आहे.
InvITs आणि REITs: एक वेगक हस्तांतरण प्रक्रिया.
Infrastructure Investment Trust (InvITs) आणि Real Estate Investment Trust (REITs) साठी गुंतवणूक व्यवस्थापकाला अधिक वेगवान टाइमलाइनचा सामना करावा लागतो. त्यांनी escrow खात्यात १५ दिवसांच्या आत दावा न केलेल्या रकमा हस्तांतरित केल्या पाहिजेत आणि त्यानंतर १५ दिवसांचा कालावधी संपल्यानंतर सात दिवसांच्या आत हस्तांतरण सुरू केले पाहिजे. एकूण तरतुदी या मालमत्ता वर्गांमध्ये मोठ्या प्रमाणात सुसंगत राहतात.
Sebi चे नवीनतम उपक्रम गुंतवणूकदारांना त्यांच्या हक्क नसलेल्या रकमेपर्यंत अखंडपणे प्रवेश मिळवून देण्याची तसेच विश्वास वाढवणे आणि आर्थिक परिसंस्थेमध्ये पारदर्शकता सुनिश्चित करण्याची वचनबद्धता दर्शवतात. स्पष्ट टाइमलाइन आणि दंड लादून प्रकटीकरण आणि शोध सुविधांसह ही रचना भारताच्या आर्थिक बाजारपेठांमध्ये अधिक गुंतवणूकदार-अनुकूलसाठी मार्ग मोकळा करतात. गुंतवणूकदार आता या प्रक्रियेत सहजतेने प्रवेश करू शकतात, त्यांच्या हक्क न केलेल्या संपत्तीचा पुन्हा दावा करू शकतात आणि गुंतवणूकदारांच्या संरक्षणासाठी Sebi च्या समर्पणाला बळकटी देऊ शकतात.