जेव्हा एखादी कंपनी 1 अब्ज डॉलर बाजार मूल्य गाठते तेव्हा कंपनीला युनिकॉर्न मानलं जातं. स्टार्ट-अपच्या या टप्प्याला गॅझेल्स म्हणून ओळखलं जातं. हुरून रिपोर्टमध्ये 'गझेल'ची व्याख्या 2000नंतर स्थापन झालेले स्टार्ट-अप्स म्हणून करण्यात आली आहे. यात तीन वर्षांत युनिकॉर्न बनण्याची क्षमता असल्याचं सांगितलं आहे.
2000नंतरच्या स्टार्टअप्सवर भर
हुरून इंडियाचे संस्थापक आणि मुख्य संशोधक अनस रहमान जुनैद यांनी याविषयी माहिती दिली. ते म्हणतात, की गझेल्स आणि चित्ता भविष्यातल्या अर्थव्यवस्थेला एक नवा मार्ग देतात. ते काय आणि कसं करत आहेत, यावरून हा अंदाज येतो, की जगाचा कोणता भाग अव्वल तरूण प्रतिभा आणि भांडवल कोणतं क्षेत्र आकर्षित करत आहेत तसंच कोणत्या देशात किंवा शहरामध्ये सर्वोत्तम स्टार्टअप्स आहेत. हुरून अहवालात 2000नंतर स्थापन झालेल्या स्टार्ट-अप्सना 'चित्ता' असं संबोधलं आहे. असे स्टार्टअप्स पुढच्या पाच वर्षांत युनिकॉर्न बनण्याची क्षमता ठेवतात, असं या अहवालात म्हटलं आहे.
कोणत्या क्षेत्रातले स्टार्टअप्स युनिकॉर्न बनणार?
युनिकॉर्न बनण्याच्या बाबतीत, फिनटेक क्षेत्र आघाडीवर आहे. यातले जवळपास 11 स्टार्टअप युनिकॉर्न बनण्याच्या शर्यतीत आहेत. त्यापाठोपाठ सास (Saas) सेक्टरमधल्या सहा कंपन्यांचा समावेश आहेत. ई-कॉमर्स आणि अॅग्रीटेक क्षेत्रात असे प्रत्येकी चार स्टार्टअप्स आहेत. याशिवाय, एथर एनर्जी, इलेक्ट्रिक वाहन (EV) स्टार्ट-अप, झेप्टो (Zepto), एक व्यावसायिक स्टार्ट-अप, एक एडटेक स्टार्ट-अप आणि लीप स्कॉलर. या कंपन्या विविध उद्योगांमध्ये नावीन्य आणत आहेत आणि वाढीवर लक्ष केंद्रित करत आहेत.
युनिकॉर्न बनण्याची आशा असलेल्या या कंपन्या
एथर एनर्जी (Ather Energy), छलांग स्कॉलर (Chhalaang Scholar), झेप्टो (Zepto), निन्जाकार्ट (Ninjacart), रॅपिडो (Rapido), क्लेव्हर टॅप (CleverTap), स्केलर (Sklar), ग्रेऑरेन्ज (GreyOrange), मेडिकाबझार (Medicabazaar) आणि स्मार्टवर्क्स (Smartworks) यासह एकूण 51 कंपन्या आहेत. या कंपन्यांनी मोठ्या प्रमाणात गुंतवणूकदारांना आकर्षित केलं आहे त्याचबरोबर चांगला निधीदेखील उभारला आहे.