आयकर कायदा, 1961 च्या कलम 115BAC अंतर्गत केंद्रीय अर्थसंकल्प 2020 मध्ये नवीन कर व्यवस्था (NTR) सादर करण्यात आली. यामध्ये करदात्यांना कमी दरात आयकर भरण्याचा पर्याय देण्यात आला आहे. मात्र, यासाठी जुन्या करप्रणालीतील काही सवलत आणि डिडक्शन सोडाव्या लागतील. टॅक्स रिटर्न भरण्याची प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी आणि सूट/डिडक्शन क्लेम करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे कमी करण्यासाठी NTR ची ओळख करून देण्यात आली. NTR अंतर्गत, पगारदार व्यक्तींना घरभाडे भत्ता, रजा प्रवास भत्ता आणि निर्दिष्ट गुंतवणूक/खर्चासाठी कपात यांसारख्या सवलती सोडून देणे आवश्यक आहे. तुम्ही विद्यमान/जुन्या कर प्रणाली (OTR) अंतर्गत या सवलतींचा दावा करू शकता. जरी NTR विविध उत्पन्न स्लॅबसह कमी कर दर प्रदान करते, OTR विशेषतः पगारदार करदात्यांमध्ये अधिक लोकप्रिय आहे. हे असे का होते? ते पाहूया.
ओटीआरला प्राधान्य का दिले जाते?
15,00,000 रुपयांपेक्षा जास्त उत्पन्नावर OTR आणि NTR दोन्ही अंतर्गत 30% कर आकारला जातो. त्याच्या दीर्घकालीन गुंतवणुकीतील योगदान आणि सेवानिवृत्ती बचत योजनांना नवीन कर प्रणालीमध्ये सूट नाही. या गुंतवणुकीतून साधारणपणे चांगला परतावा मिळतो. यामुळे गुंतवणूकदारांना बचत तसेच नफाही मिळतो. गृहकर्जाचे हप्ते भरण्यावर नवीन प्रणाली अंतर्गत कर सवलत नाही. घरभाडे भत्ता, LTA वर सूट आणि स्टँडर्ड डिडक्शन इत्यादीच्या बदल्यात सूट देण्याची सुविधा देखील उपलब्ध नाही.
कोणासाठी फायदेशीर?
ज्यांनी जास्त गुंतवणूक केलेली नाही किंवा कमी उत्पन्न आहे अशा करदात्यांना NTR फायदेशीर ठरू शकते. ज्यांना सूट/कपात दावा करण्याच्या त्रासापासून दूर एक त्रासमुक्त कर प्रक्रिया हवी आहे त्यांच्यासाठी देखील हे फायदेशीर ठरू शकते. मात्र, मुद्दा हा आहे की NTR ही तुलनात्मकदृष्ट्या उच्च कर व्यवस्था आहे. अधिक सोपी आणि कर-कार्यक्षम एकल कर प्रणाली लागू करण्याची वेळ आली आहे, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. अर्थसंकल्पातील त्रुटी दूर केल्या जातील किंवा नवीन करप्रणाली लागू होईल किंवा एकच करप्रणाली सुरू होईल, अशी अपेक्षा आहे.
