महिलांनी विविध क्षेत्रात प्रशंसनीय कामगिरी करूनही, भारतातील मोठ्या संख्येने कार्यरत महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळवण्यात अडथळे येतात. या लेखात, आम्ही महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणात अडथळा आणणाऱ्या प्रमुख अडथळ्यांचा शोध घेऊ आणि या आव्हानांवर मात करण्यासाठी चार व्यावहारिक टिप्स देऊ. चला तर जाणुन घ्या संपुर्ण माहिती.
Table of contents [Show]
महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणातील अडथळे
आव्हान १: शिक्षित पण बेरोजगार
भारतामध्ये प्राथमिक आणि तृतीय शिक्षणामध्ये पुरुष आणि महिला दोघांचीही उच्च नोंदणी आहे. मात्र, महिला कामगार दलातील सहभाग कमी झाला आहे. सामाजिक कलंक आणि आर्थिक सुबत्ता याला कारणीभूत ठरते, ज्यामुळे स्त्रियांच्या संधी मर्यादित होतात.
आव्हान २: लिंग वेतन अंतर
स्त्रिया जेव्हा कर्मचारी वर्गात सामील होतात, तेव्हा त्या पुरुषांच्या उत्पन्नाच्या केवळ २१% कमावतात. समान कामासाठी असमान वेतनासारख्या भेदभावपूर्ण पद्धती ही तफावत कायम ठेवतात आणि त्या आर्थिक सक्षमीकरणात अडथळा आणतात.
आव्हान ३: प्रगतीसाठी मर्यादित संधी
LinkedIn Gender Equity अहवालात असे दिसून आले आहे की भारतातील केवळ १५% C-suite नेत्या महिला आहेत. महिलांना कमी सक्षम किंवा खंबीर समजणे, त्यांच्या उच्च पगाराच्या नोकऱ्यांच्या संधींवर मर्यादा घालतात.
आव्हान ४: कठोर लिंग भूमिका
स्त्रिया सहसा बालसंगोपन आणि घरातील कामांची जबाबदारी घेतात ज्यामुळे त्यांच्या व्यावसायिक आकांक्षा मर्यादित होतात. साथीच्या रोगाने हे आणखी वाढवले आणि त्यामुळे अधिक महिलांनी काम सोडून घरगुती कर्तव्यांवर लक्ष केंद्रित केले.
आव्हान ५: लिंग संपत्ती अंतर
उच्च पगाराच्या पदांवर कमी संधींमुळे महिलांची बचत आणि गुंतवणूक कमी असते. करिअरमधील ब्रेक आणि बालसंगोपनाच्या जबाबदाऱ्या स्त्रियांच्या संपत्तीच्या संचयनावर आणखी परिणाम करतात.
आर्थिक अडथळे दूर करण्यासाठीचे उपाय
उपाय १: अधिक गुंतवणूक करण्यासाठी लवकर सुरुवात करा
लैंगिक पगारातील तफावत आणि संभाव्य करिअर ब्रेक दूर करण्यासाठी महिलांनी त्यांच्या उत्पन्नातील जास्त टक्के बचत आणि गुंतवणूक करावी. लवकर सुरुवात केल्याने अनन्य आव्हाने असूनही आर्थिक उद्दिष्टे गाठण्याची चांगली संधी मिळते.
उपाय २: मालमत्ता ओळखा
गुंतवणुकीपूर्वी, विविध मालमत्ता वर्गांचे उत्पन्न आणि जोखीम समजून घ्या. माहितीपूर्ण गुंतवणूक निर्णय घेण्यासाठी निवडलेल्या मालमत्तेला विशिष्ट उद्दिष्टांसह संरेखित करा.
उपाय ३: वैविध्य लक्षात ठेवून गुंतवणूक करा
एकूण जोखीम कमी करण्यासाठी विविध मालमत्ता वर्गांमध्ये गुंतवणूकीत विविधता आणा. लवकर गुंतवणूक करून कंपाऊंडिंगचा फायदा घ्या कारण त्याचा कालांतराने संपत्ती जमा होण्यावर लक्षणीय परिणाम होतो.
उपाय ४ : तुमच्या पोर्टफोलिओचे नियमितपणे पुनरावलोकन करा
वित्तीय बाजारातील सतत चढउतार लक्षात घेता, नियमित पोर्टफोलिओ पुनरावलोकने महत्त्वपूर्ण आहेत. त्रैमासिक पुनरावलोकने, विशेषत: दीर्घकालीन उद्दिष्टांसाठी, आर्थिक उद्दिष्टांसह संरेखन सुनिश्चित करण्यात मदत करतात.
जेव्हा महिलांचे आर्थिक नियंत्रण असते तेव्हा त्या आपत्कालीन परिस्थिती हाताळू शकतात, भविष्यासाठी योजना आखू शकतात आणि माहितीपूर्ण निर्णय घेऊ शकतात. आर्थिक सक्षमीकरणातील अडथळे दूर केल्याने महिलांची पूर्ण क्षमता बाहेर पडते ज्यामुळे मजबूत कुटुंबे, निरोगी समुदाय आणि भरभराट होत असलेल्या अर्थव्यवस्थेत योगदान होते. या व्यावहारिक उपायांचा अवलंब करून, महिला आर्थिक अडथळ्यांवर मात करू शकतात आणि अधिक सशक्त भविष्यासाठी मार्ग तयार करू शकतात.
