दीनदयाळ उपाध्याय ग्रामीण कौशल्य योजना केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी (Nitin Gadkari) आणि व्यंकय्या नायडू (Venkaiah Naidu) यांच्या हस्ते सुरू करण्यात आली. पंडित दीनदयाळ उपाध्याय (Deendayal Upadhyay) यांच्या 98 व्या जयंतीनिमित्त 25 सप्टेंबर 2014 रोजी त्यांनी याची सुरुवात केली. हा राष्ट्रीय मिशन योजनेचा एक भाग आहे. हे कौशल्य विकास आणि उद्योजकता आणि उपजीविका विभागामार्फत चालवले जाते. 18 ते 35 वर्षे वयोगटातील नागरिक यासाठी अर्ज करू शकतात. यामध्ये 1500 युवकांना प्रशिक्षण दिले जाणार आहे. या योजनेंतर्गत देशातील तरुण नागरिकांना त्यांच्या इच्छेनुसार आणि आवडीनुसार प्रशिक्षण मिळेल आणि जेव्हा त्यांचे प्रशिक्षण पूर्ण होईल आणि ते चांगले शिकतील, तेव्हा त्यांना त्याच क्षेत्रात सरकारकडून नोकरीची ऑफर दिली जाते. जेणेकरून त्याला रोजगार मिळेल आणि तो सक्षम आणि स्वावलंबी (Competent and self-reliant) होऊ शकेल. जर तुम्हालाही यासाठी अर्ज करायचा असेल तर तुम्ही तुमच्या कॉम्प्युटर किंवा मोबाईलवरून ऑनलाइन माध्यमातून त्याचा अर्ज सहज भरू शकता, यासाठी तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल, अधिकृत वेबसाईटवर जाण्यासाठी इथे क्लिक करा.
Table of contents [Show]
दीनदयाळ उपाध्याय ग्रामीण कौशल्य योजनेचे उद्दिष्ट
आजच्या काळात देशात विकासाबरोबरच बेरोजगारी वाढत असून लोकांची आर्थिक स्थिती बिकट होत आहे. कोरोना महामारीमुळे देशात अनेकांच्या नोकऱ्या गेल्या आहेत, लोकांना घरात बसावे लागले आहे, त्यामुळे त्यांच्या कुटुंबीयांना अधिक त्रास सहन करावा लागत आहे. ही अडचण दूर करण्यासाठी ही योजना सुरू करण्यात आली. जेणेकरून ग्रामीण भागात राहणाऱ्या सुशिक्षित नागरिकांना रोजगार उपलब्ध होईल. यामुळे नागरिकांना प्रशिक्षण मिळावे व त्यांना रोजगार मिळावा व बेरोजगारी (Unemployment)मुळापासून नष्ट व्हावी यासाठी राज्य शासन व केंद्र शासन अनेक योजना जारी करीत आहे.
योजनेचे फायदे आणि वैशिष्ट्ये
- कोणत्याही ग्रामीण बेरोजगार नागरिकाला त्यांच्या आवडीच्या क्षेत्रानुसार प्रशिक्षण दिले जाईल.
- अर्जदार ऑनलाइन माध्यमातून अर्ज करू शकतात.
- ऑनलाइन अर्जामुळे अर्जदाराचा पैसा आणि वेळ दोन्ही वाचेल.
- युवकांना त्यांच्या प्रशिक्षणाचे प्रमाणपत्र केंद्र सरकारकडून दिले जाणार आहे.
- दीनदयाळ उपाध्याय ग्रामीण कौशल्य योजनेसाठी कोणीही अर्ज करू शकतो, यासाठी केंद्र सरकारने विविध ठिकाणी प्रशिक्षण केंद्रे उघडली आहेत.
- ग्रामीण भागातील बेरोजगारी दूर करणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे जेणेकरून खेड्यात राहणाऱ्या लोकांनाही रोजगार मिळू शकेल.'
- सरकार प्रत्येक राज्यात आणखी प्रशिक्षण केंद्रे उघडणार आहे.
- याअंतर्गत 1500 ग्रामीण बेरोजगारांना प्रशिक्षण दिले जाणार आहे.
- दीनदयाळ उपाध्याय ग्रामीण कौशल्य योजनेंतर्गत 200 प्रकारची कामे समाविष्ट केले आहे
- तरुणांचे प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर त्यांना प्रमाणपत्र दिले जाईल, ज्याद्वारे त्यांना नोकरी मिळणे सोपे होईल.
- ग्रामीण भागात राहणाऱ्या लोकांना रोजगाराची माहिती देणे.
- गावात राहणाऱ्या बेरोजगार तरुणांची कौशल्ये ओळखणे.
- योजनेंतर्गत सरकार गरीब बेरोजगार नागरिकांना आणि त्यांच्या पालकांना समुपदेशनाद्वारे योजनेची माहिती देईल.
पात्रता
- योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी अर्जदाराचे वय १८ ते ३५ वर्षे असावे.
- ग्रामीण भागात राहणारे बेरोजगार युवक यासाठी पात्र मानले जातील.
- दीनदयाळ उपाध्याय ग्रामीण कौशल्य योजनेसाठी सर्व राज्यांतील ग्रामीण बेरोजगार अर्ज करू शकतात.
आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- मतदार ओळखपत्र
- पॅन कार्ड
- ड्रायव्हिंग लायसन्स
- मोबाईल क्रमांक
- रेशन कार्ड
- पासपोर्ट साईज फोटो(3 फोटो)
- उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र
- वय प्रमाणपत्र
- कायम रहिवासी प्रमाणपत्र
रोजगार व मार्गदर्शन मेळावा
नागरिकांना प्रत्येक सुविधा उपलब्ध करून देता याव्यात, असा शासनाचा प्रयत्न आहे, त्यामुळे कोणताही नागरिक रिकामा बसू नये यासाठी दररोज नवनवीन योजना राबवत आहे. ग्रामीण भागात राहणारे हे युवक खेडेगावात राहिल्यामुळे अनेकदा मागे राहतात, मात्र आता या योजनेंतर्गत लोकांना कौशल्य प्रशिक्षण देऊन ते प्रशिक्षण घेत असलेल्या भागात त्यांना रोजगार दिला जाणार आहे. यासाठी सरकार बेरोजगार तरुणांच्या आत दडलेले गुण वाढवून त्यांना त्याच क्षेत्रात प्रशिक्षित करेल, यासाठीच रोजगार कम मार्गदर्शन मेळाव्याचे आयोजन केले जाते. रोजगार सह मार्गदर्शन मेळाव्यात ग्रामीण भागातील नागरिक त्यांच्या इच्छेनुसार रोजगार निवडतात. याअंतर्गत नागरिकांना मोफत कौशल्य प्रशिक्षण दिले जाणार असून रोजगाराची इतर साधने निर्माण होणार असून, तुम्हालाही यासाठी अर्ज करायचा असेल, तर त्याचीही नोंदणी करावी लागेल. जीविका ग्रुपच्या महिलांच्या मदतीने नागरिकांचे गुण ओळखले जाणार आहेत. यासोबतच सर्वांना राहण्यासाठी वसतिगृहाचे वाटप करण्यात येणार असून प्रशिक्षणाच्या वेळी कपडे, भोजन आदींची व्यवस्था करण्यात येणार आहे.
