China Growth Rate: चीन सध्या सर्वात वाईट टप्प्यातून जात आहे. तर चीनमध्ये नुकतेच करोनाचे संकट कमी झाले आहे, दुसरीकडे चीनचा विकास दर सातत्याने घसरत चालला आहे. शून्य कोव्हिड धोरण आणि रिअल इस्टेट बाजारातील प्रचंड घसरणीमुळे चीनच्या अर्थव्यवस्थेचा वेग 2022 मध्ये केवळ तीन टक्क्यांवर आला आहे. गेल्या 50 वर्षांतील म्हणजेच 1974 नंतरची चीनची जीडीपीची ही दुसरी सर्वात कमी वाढ आहे. त्यावेळी चीनचा आर्थिक विकास दर 2.3 टक्के होता. नॅशनल ब्युरो ऑफ स्टॅटिस्टिक्सनुसार, 2022 मध्ये चीनचे सकल देशांतर्गत उत्पादन (GDP) सुमारे 1 लाख 21 हजार 20 अब्ज युआन (17,940 अब्ज युएस डॉलर) आहे. तर 2021 मध्ये ते 1 लाख 14 हजार 370 अब्ज युआन होते. अहवालानुसार चीनचा जीडीपी वाढीचा दर अंदाजे 5 टक्के असेल. परंतु चीनची जीडीपी वाढ या अधिकृत लक्ष्यापेक्षा खूपच कमी आहे. दुसरीकडे, विकासदरात घट झाल्यामुळे चीनच्या लोकसंख्येमध्येही घट झाली आहे. चिनी कारखान्यांमध्ये मजुरांचीही कमतरता आहे. चीनमध्ये स्वस्त मजूर उपलब्ध नाहीत. त्याच वेळी, चीनमधील बहुतेक तरुणांना यापुढे कारखान्यांमध्ये काम करण्याची इच्छा नाही. गेल्या महिन्यांतील बातम्यांनुसार, अनेक तरुण मजुरांनी चिनी कारखान्यांतील नोकऱ्या सोडल्या होत्या, मात्र चीनच्या घसरत्या विकास दराचा परिणाम भारतीय उद्योगपतींवरही दिसून येत आहे.
Table of contents [Show]
डॉलरच्या तुलनेत चीनचे चलन कमजोर (China's currency weakened against the dollar)
डॉलरच्या तुलनेत चीनचे चलन कमकुवत झाले आहे. हे चिनी चलनाच्या (RMB) तुलनेत डॉलरच्या मजबूतीमुळे आहे. तथापि, जागतिक बँकेने 2023 मध्ये चीनसाठी 4.3 टक्के विकास दराचा अंदाज व्यक्त केला आहे. मागील विकास दरापेक्षा हे खूपच कमी आहे. चीनच्या मंदीमुळे तेल, अन्न, ग्राहकोपयोगी वस्तू आणि इतर आयातीची मागणी कमी करून व्यापार भागीदारांना दुखापत झाली आहे. वाढत्या महागाईशी लढण्यासाठी व्याजदरात वाढ केल्यानंतर चिनी वस्तूंची अमेरिका आणि युरोपीयन मागणी कमी झाली आहे. चीनचा कमी विकास दर म्हणजे चिनी कारखान्यांमधील उत्पादन कमी होत आहे. जगातील बहुतांश देश चीनमधूनच कच्चा माल निर्यात करतात. भारत अजूनही मोठ्या प्रमाणावर चीनवर अवलंबून आहे. चीनमधून भारतात मोठ्या प्रमाणात कच्चा माल आयात केला जातो.
भारतीय उद्योगपती का चिंतेत? (Why are Indian industrialists worried?)
चीनच्या कमी विकासदरामुळे भारतीय उद्योगपती खूप चिंतेत आहेत. चीनमधून येणारा कच्चा माल हे त्याचे प्रमुख कारण आहे. भारताची चीनसोबतची आयात लक्षणीयरीत्या वाढली आहे. गेल्या वर्षी वाणिज्य आणि उद्योग मंत्री पीयूष गोयल यांनी राज्यसभेत याबाबत चिंता व्यक्त केली होती. पीयूष गोयल यांनी सांगितले होते की, 2003-2004 मध्ये चीनमधून भारताची आयात सुमारे 4.34 अब्ज डॉलर होती. परंतु 2013-14 पर्यंत ते सुमारे 51.03 अब्ज युएस डॉलर इतके वाढले. या स्थितीत दहा वर्षांत आयात दहापटीने वाढली आहे. सोप्या शब्दात सांगायचे तर, 100 रुपयांपैकी भारत केवळ चीनकडून 15 रुपयांच्या वस्तू खरेदी करतो. त्यांनी सांगितले होते की, एक काळ असा होता की भारत एपीआय म्हणजेच संपूर्ण जगाला औषधे बनवण्यासाठी वापरण्यात येणारा कच्चा माल निर्यात करायचा, पण आता परिस्थिती अशी आहे की देशाचा औषध उद्योग आता चीनवर अवलंबून झाला आहे. या व्यवसायात भारत सातत्याने मागे राहिला आहे. भारताचे चीनवरील अवलंबित्व कमी करण्यावर सातत्याने भर असूनही या दोघांचा व्यवसाय सातत्याने वाढत आहे. द्विपक्षीय व्यापाराचा समतोल पूर्णपणे चीनच्या बाजूने झुकलेला आहे. चीनची निर्यात भारतापेक्षा कितीतरी पटीने जास्त आहे. ही चिंतेची बाब आहे. देशाच्या अर्थव्यवस्थेसाठीही ते चांगले नाही. अशा परिस्थितीत सर्वाधिक कच्चा माल चीनमधून येत असताना भारतीय उद्योगपतींची चिंताही तेवढीच आहे. चीनच्या कमी विकास दरामुळे आगामी काळात कच्च्या मालाच्या किमती वाढण्याची शक्यता भारतीय उद्योगपतींना वाटत आहे. अशा परिस्थितीत त्यांना मिळणारा स्वस्त कच्चा माल महागणार आहे.
घटत्या लोकसंख्येमुळे चीनची समस्या वाढणार (China's problem will increase due to its declining population)
चीनची लोकसंख्या जगातील सर्वात मोठी आहे. पण चीनची लोकसंख्या कमी होण्याची सहा दशकांत ही पहिलीच वेळ आहे. बीजिंगच्या नॅशनल ब्युरो ऑफ स्टॅटिस्टिक्सच्या मते, देशात 2022 च्या अखेरीस मागील वर्षाच्या तुलनेत 850,000 कमी लोक असतील. अहवालावर विश्वास ठेवला तर, चीनची एकूण लोकसंख्या 2022 मध्ये 850,000 ने कमी होऊन 1.4118 अब्ज होईल, जी एका वर्षापूर्वी 1.4126 अब्ज होती. अहवालातील आकडेवारी दर्शवते की 2022 मध्ये सुमारे 9.56 दशलक्ष मुले जन्माला येण्याची अपेक्षा आहे, जे एका वर्षापूर्वी 10.62 दशलक्ष होते. एकूण 10.41 दशलक्ष लोक मरण पावले, जे अलिकडच्या वर्षांत नोंदवलेल्या सुमारे 10 दशलक्षांपेक्षा किरकोळ जास्त आहे. 2021 सालाबद्दल बोलायचे झाले तर त्या वर्षी चीनमध्ये 10.6 दशलक्ष मुले होती, जी 2020 च्या तुलनेत आधीच 11.5 टक्के कमी होती, परंतु 2022 मध्ये मुलांच्या जन्मदरातही घट झाली आहे. त्यामुळे चीनच्या अडचणी वाढल्या आहेत.
भारताला चांगली संधी (India has a good chance)
कोरोनाचा चीनच्या अर्थव्यवस्थेवर मोठा परिणाम झाला आहे. चिनी कारखान्यांमध्ये मजुरांची कमतरता आहे. चीनमधील तरुणांना आता कमी पगारावर काम करायचे नाही. त्यामुळे चीनचे उत्पादनही घटले आहे. चीनच्या या समस्येचा भारत फायदा घेऊ शकतो. भारताला चांगल्या पगाराच्या नोकऱ्या निर्माण करायच्या आहेत. भूतकाळातील सर्व आव्हानांमध्ये भारताने ज्या प्रकारे कामगिरी बजावली आहे, त्यामुळे उद्योग क्षेत्र खूप उत्साहित आहे.
