अर्थसंकल्प आणि कर… हे असे नाते आहे ज्याच्यामुळे सामान्य माणसाला सामान्य बजेटमध्ये सर्वाधिक रस असतो. विद्यमान सरकार आपला शेवटचा पूर्ण अर्थसंकल्प 1 फेब्रुवारी 2023 रोजी सादर करणार आहे. अशा स्थितीत बचतीच्या नवीन साधनांवर आकारण्यात येणाऱ्या कराबाबत लोकांना जाणून घ्यायचे आहे. गेल्या अर्थसंकल्पात (Budget 2023) अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन (Nirmala Sitharaman, Finance Minister) यांनी क्रिप्टोकरन्सी ट्रेडिंगमधून (Cryptocurrency Trading) मिळणाऱ्या प्रत्येक उत्पन्नावर 30 टक्के निश्चित कर लावला होता. आता क्रिप्टो मालमत्तेतून मिळणारे उत्पन्न कमी होत असल्याने, लोकांना कर सवलत मिळेल की नाही? हे जाणून घ्यायचे आहे.
देशातील सर्वात मोठ्या क्रिप्टो एक्सचेंजपैकी एक असलेल्या वझीरएक्स (WazirX) चे उपाध्यक्ष राजगोपाल मेनन यांचा विश्वास आहे की सरकार 2023 च्या सर्वसाधारण बजेटमध्ये क्रिप्टो इकोसिस्टममध्ये मोठे बदल करू शकते. यातील काही बदल क्रिप्टोकरन्सी उद्योगासाठी अतिशय फायदेशीर असल्याचेही त्यांचे म्हणणे आहे.
व्हर्च्युअल डिजिटल असेट वर्गीकृत केली जाईल
मेनन म्हणतात की सरकारने व्हर्च्युअल डिजिटल एसेट (VDA – Virtual Digital Assets) ला योग्य एसेट वर्गात वर्गीकृत केले पाहिजे. हे शेअर्स, बॉण्ड्स सारख्या क्रिप्टो मालमत्ता सारख्या नियमन केलेल्या एसेट म्हणून देखील वर्गीकृत केले जाऊ शकते. त्यामुळे टॅक्स स्लॅबमध्येही सुधारणा होणार आहे. त्याच वेळी, लोकांना गुंतवणूक करणे सोपे होईल, कारण या मालमत्तेत जोखीम देखील समाविष्ट आहे. एवढंच नाही तर राजगोपालन मेनन म्हणतात की व्हीडीएला क्लासिफाइड अॅसेट बनवून गुंतवणूकदारांना आणखी एक फायदा मिळेल की त्यावर लावला जाणारा कर आणि शेअर्स किंवा डेरिव्हेटिव्हजवर लावला जाणारा कर यांच्यात समानता येईल. यामुळे, शेअर्समधील गुंतवणुकीवर होणारा तोटा कॅरी फॉरवर्ड करण्याची सुविधा क्रिप्टोकरन्सीसाठी देखील उपलब्ध होईल, कारण या एसेट देखील शेअर्ससारख्या अतिशय अस्थिर असतात.
व्यवहारांवर 1% टीडीएस माफ
राजगोपालन मेनन म्हणतात की सरकारने क्रिप्टो विक्री व्यवहारांवर 1 टक्के टीडीएस ताबडतोब काढून टाकला पाहिजे. यामुळे, क्रिप्टो विभागातील गुंतवणुकीला परावृत्त केले जाते. सध्या, एक टक्का टीडीएस जो खरेदीदार विक्रेत्याच्या रकमेतून कापला जातो. अशाप्रकारे, प्रत्येक वेळी जेव्हा क्रिप्टोची विक्री केली जाते तेव्हा गुंतवणूकदाराच्या भांडवलापैकी एक टक्का कमी होतो.