कर सवलत मिळवण्यासाठी आपल्यापैकी अनेकजण प्रयत्न करतात. पगारदार कर्मचारी दीर्घकालीन गुंतवणूक करून व इतर वेगवेगळ्या प्रकारे कर सवलत मिळवत असतात. यंदाच्या अर्थसंकल्पात केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी प्राप्तिकर रिटर्न (ITR) भरणाऱ्या पगारदार करदात्यांची उत्पन्न मर्यादा वाढवली आहे. सोबतच, नवीन कर प्रणाली अंतर्गत, कर सवलतीची मर्यादा देखील वाढविण्यात आली आहे. करप्राप्त उत्पन्न मर्यादा वाढवल्यानंतरही, जर तुमचे उत्पन्न कर श्रेणीत येत असेल, तर तुम्ही जुन्या कर प्रणाली अंतर्गत वेगवेगळे दावे करून तुम्ही तुमचा कर वाचवू शकता. तुम्ही जुन्या कर प्रणाली अंतर्गत घरभाडे भत्ता दावा करून कर वाचवू शकता. यासाठी काही मुलभूत गोष्टी तुम्हांला माहिती असणे आवश्यक आहे. चला तर जाणून घेऊया, घरभाडे भत्ता घेणारे कर्मचारी कर सवलतीसाठी कसा दावा करू शकतात.
HRA म्हणजे काय?
घरभाडे भत्ता हा एक प्रकारचा भत्ता आहे, जो नियोक्त्याद्वारे घर भाड्याच्या खर्चाच्या बदल्यात त्याच्या कर्मचाऱ्याला दिला जातो. कर्मचार्‍यांच्या पगाराचा एक घटक म्हणून HRA दिला जात असतो. आयकर कायद्याच्या नियम 2A नुसार, कलम 10(13A) अंतर्गत पगारदार लोकांना HRA सूटचा लाभ देखील दिला जातो. मात्र नवीन कर प्रणाली अंतर्गत ही सूट देण्यात आलेली नाही.
तसेच HRA हा तुमच्या सध्याच्या पगाराच्या पॅकेजचा भाग नसेल तरीही तुम्हांला आयकर भरताना सवलत मिळू शकते. अशा परिस्थितीत तुम्ही दरमहा देत असलेल्या घरभाड्याच्या रकमेवर कर सवलत मिळवण्यासाठी पात्र आहात. तुमच्या पगाराच्या पॅकेजमध्ये HRA (घर भाडे भत्ता) समाविष्ट नसला तरीही, तुम्ही प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 80GG अंतर्गत दरमहा भरलेल्या भाड्यावर कर कपातीचा दावा करण्यास पात्र आहात.
फायदा कसा मिळवाल?
जर एखाद्या व्यक्तीने जुनी कर व्यवस्था प्रणाली निवडली असेल तरच त्याला HRA अंतर्गत कर सवलतीचा लाभ घेता येणार आहे. तुम्ही नवीन कर प्रणाली निवडल्यास, तुम्हाला HRA चा लाभ मिळणार नाही, हे लक्षात असू द्या. अशा परिस्थितीत, जर तुम्हाला एचआरए अंतर्गत उपलब्ध कर सवलतीचा लाभ घ्यायचा असेल, तर तुम्हाला जुन्या कर प्रणालीचीच निवड करावी लागेल. ही कर सवलत केवळ भाड्याच्या घरात राहणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी दिली जाते. ज्या कर्मचाऱ्यांचे स्वतःचे घर आहे, अशांना या कर सवलतीचा लाभ दिला जात नाही.
किती मिळेल कर सवलत?
- मेट्रो शहरांमध्ये राहणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना मूळ वेतनाच्या 50 टक्के रक्कम HRA अंतर्गत कर सवलतीसाठी पात्र आहे.
- मेट्रो शहरांव्यतिरिक्त इतर शहरांमध्ये राहणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना मूळ वेतनाच्या 40% रक्कम HRA अंतर्गत कर सवलतीसाठी पात्र आहे.
- तसेच तुम्ही भरलेल्या घरभाड्यातून कर्मचाऱ्यांना मूळ वेतनाच्या 10% रक्कम कर सवलतीसाठी पात्र आहे.
HRA अंतर्गत कर सवलत मिळवण्यासाठी तुम्हांला जुनी कर व्यवस्था प्रणाली स्वीकारावी लागेल, तरच तुम्हो कर सवलतीचा दावा करू शकता. त्यासाठी भाडे करारपत्र सादर करणे आवश्यक आहे हे लक्षात असू द्या.
