अदानी समूहाने मंगळवारी शेअर बाजारांना माहिती दिली की, गेल्या दशकापासून त्यांचे उत्पन्न त्यांच्या एकूण कर्जाच्या दुप्पट दराने वाढत आहे. शेअर बाजाराला दिलेल्या माहितीमध्ये समूहाने म्हटले आहे की, '2013 पासून आमचा EBITDA (व्याज, कर, घसारा आणि कर्जमाफीपूर्वीची कमाई) 22 टक्के CAGR (कंपाउंड अॅन्युअल ग्रोथ रेट) ने सातत्याने वाढली आहे. तसेच आमचे कर्ज केवळ 11 टक्के सीएजीआरने वाढले आहे.अदानी समूहाने त्यांच्या पायाभूत सुविधा प्रकल्पांसाठीच्या वित्तपुरवठ्याबद्दलच्या बहुचर्चित मॉडेलबद्दल सांगितले आहे की, ते पायाभूत सुविधांच्या वित्तपुरवठ्याच्या जागतिक मानकांनुसार कर्ज आणि इक्विटीद्वारे निधी दिले जातात.
आमची 3,70,000 कोटी रुपयांची पोर्टफोलिओ मालमत्ता 60,000 कोटींहून अधिक रन-रेट EBITDA निर्माण करते, ज्यामुळे अदानी जगातील सर्वात फायदेशीर मोठ्या प्रमाणावची कंपनी बनते, असे समूहाने म्हटले आहे. आम्ही या मालमत्तेला पायाभूत सुविधा वित्तविषयक जागतिक मानकांनुसार कर्ज आणि इक्विटीच्या मिश्रणाद्वारे वित्तपुरवठा केला आहे, असे स्पष्ट करण्यात आले आहे.हिंडेनबर्गचा अहवाल समोर आल्यानंतर अदानी समूहाच्या शेअर्सवर विपरित परिणाम झाला आहे. त्यातही समूह कर्जाच्या ओझ्याखाली दबला असल्याचा आरोप करण्यात आला आहे. या अहवालांमधील आरोपांचे खंडन करताना समूहाने सांगितले की, आमचे एकूण निव्वळ कर्ज अंदाजे 1 लाख 96 हजार कोटी रुपये आहे, जे निव्वळ कर्ज आणि रन-रेट एबिटा गुणोत्तर 3.21x असे आहे.दरम्यान, अदानी समूहाच्या प्रमुख अदानी एंटरप्रायझेसने ऑक्टोबर-डिसेंबर 2022 या तिमाहीत 820 कोटी रुपयांचा एकत्रित निव्वळ नफा नोंदवला आहे, जो एका वर्षापूर्वी र 11.63 कोटी रुपयांचा तोटा होता. कंपनीचा ऑपरेशन्समधील महसूल मागील वर्षीच्या 18 हजार 757.9 कोटी रुपयांवरून 42 टक्क्यांनी वाढून 26 हजार 612.2 कोटी रुपये झाला आहे.
Table of contents [Show]
हिंडेनबर्ग अहवालानंतर बाजारावर सेबीचे लक्ष
स्टॉक मार्केट रेग्युलेटर सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (SEBI) ने सर्वोच्च न्यायालयाला सांगितले आहे की, ते नियमांचे उल्लंघन शोधण्यासाठी अदानी समूहाविरुद्ध यूएस शॉर्ट सेलर हिंडेनबर्गने हिंडेनबर्ग अहवाल जारी करण्यापूर्वी आणि नंतर बाजारातील अॅक्टिविटीची तपासणी करणार आहेत. सेबीने सर्वोच्च न्यायालयाला सांगितले की ते शॉर्ट सेलिंगवर बंदी घालण्याच्या बाजूने नाहीत.अदानी समूहाच्या शेअर्समध्ये झालेल्या प्रचंड घसरणीचा शेअर बाजारावर फारसा परिणाम झाला नसल्याचेही सेबीने म्हटले आहे. सेबीने सर्वोच्च न्यायालयाला सांगितले की, सुरळीत व्यवसाय सुनिश्चित करण्यासाठी आणि शेअर बाजारातील अस्थिरतेचा सामना करण्यासाठी त्यांच्याकडे एक मजबूत फ्रेमवर्क आहे. तसेच, सेबीने सांगितले की, जगभरातील विकसित सिक्युरिटीज मार्केट शॉर्ट सेलिंगला 'कायदेशीर गुंतवणूक क्रियाकलाप' मानतात. सेबीने सुप्रीम कोर्टात सांगितले की शॉर्ट सेलिंगच्या नियमांचे उल्लंघन तपासण्यासाठी ते हिंडेनबर्गच्या आरोपांची चौकशी करत आहेत.
यापूर्वी भारतीय बाजारपेठेत सर्वात वाईट अस्थिरता
SEBI ने म्हटले आहे की, यापूर्वी भारतीय बाजारपेठेत अधिक अस्थिरता दिसून आली आहे. विशेषत: कोरोना महामारीच्या काळात, जेव्हा निफ्टी 2 मार्च 2020 ते 19 मार्च 2020 (13 ट्रेड दिवस) दरम्यान सुमारे 26 टक्क्यांनी घसरला होता. बाजारातील अस्थिरता लक्षात घेता SEBI ने 20 मार्च 2020 रोजी आपल्या विद्यमान बाजार यंत्रणेचे पुनरावलोकन केले आणि काही बदल केले.हिंडनबर्ग अहवालाशी संबंधित दोन याचिकांना उत्तर म्हणून सेबीने लेखी नोंद दाखल केली आहे. हिंडेनबर्ग संशोधन अहवालाच्या चौकशीसाठी सर्वोच्च न्यायालयाच्या निवृत्त न्यायाधीशांच्या देखरेखीखाली समिती स्थापन करण्याची मागणी करणारी याचिका वकील विशाल तिवारी यांनी दाखल केली होती. आणखी एक याचिकाकर्ता, अधिवक्ता एमएल शर्मा यांनी अमेरिकन कंपनीच्या विरोधात चौकशीची मागणी केली आहे ज्याच्या अहवालामुळे अदानी समूहाच्या शेअर्समध्ये घसरण झाली आहे.
सेबीने म्हटले आहे की, हे प्रकरण तपासाच्या प्राथमिक टप्प्यावर आहे. त्यामुळे सध्या सुरू असलेल्या कार्यवाहीच्या तपशीलांची यादी करणे योग्य नाही. सेबीने सर्वोच्च न्यायालयाला हिंडनबर्ग विषयी देखील माहिती दिली आणि निदर्शनास आणून दिले की हिंडनबर्ग ही अमेरिकेतील इतर कंपन्यांमध्ये शॉर्ट सेलर रिसर्च कंपनी आहे, जी ज्या कंपन्यांवर प्रशासन किंवा आर्थिक समस्या असल्याचे मानते त्यांच्यावर संशोधन करते.
हिंडेनबर्गच्या रणनीतीबद्दल सर्वोच्च न्यायालयाला दिली माहिती
हिंडनबर्गची रणनीती आणि सध्याच्या किमतीत अशा कंपन्यांच्या बाँड्स/शेअर्समध्ये ते कसे पोझिशन (म्हणजे प्रत्यक्ष धारण न करता बाँड्स किंवा शेअर्स विकणे) घेते आणि नंतर त्यांचे अहवाल प्रकाशित करते हे देखील स्पष्ट केले आहे. अहवालांवर विश्वास ठेवल्यास, रोखे किंवा समभागांच्या किमती घसरायला लागतात.SEBI ने सांगितले की एकदा घसरण सुरू झाली की, स्टॉप लॉस मर्यादा असलेल्या इतर संस्था देखील त्यांच्या बॉन्ड्स/शेअर्सच्या होल्डिंग्सची विक्री करण्यास सुरवात करतात. त्यांनी अहवालावर विश्वास ठेवला की नाही हे लक्षात न घेता, त्यामुळे बाँड/शेअरच्या किमतीवर परिणाम करतात. घसरणीचा कालावधी सुरू होतो. लहान विक्रेते नंतर कमी किमतीत शेअर्स किंवा बॉण्ड्स खरेदी करतात, त्यामुळे नफा होतो. बाजार त्यांच्या अहवालांवर जितका अधिक विश्वास ठेवतो, तितकी स्टॉप लॉस मर्यादा जास्त आढळते. SEBI ने म्हटले आहे की बाँड/शेअरच्या किमती जितक्या जास्त घसरतील तितके जास्त पैसे कमावतील.
कंपन्यांचे ऑडिट करण्यासाठी ग्रँट थॉर्नटनची नियुक्ती
ग्रँट थॉर्नटनची नियुक्ती करण्यासोबतच अदानी ग्रुपने त्याच्या सल्लागारांना त्यांच्या विविध ट्रस्ट आणि इतर खाजगी कंपन्यांवर देखरेख ठेवण्यासाठी आर्थिक नियंत्रक नियुक्त करण्यास सांगितले आहे. फायनान्शिअल टाईम्सच्या वृत्तानुसार, गौतम अदानी यांनी खाजगी कौटुंबिक कंपन्यांचे निरीक्षण सुधारण्याचे आश्वासन दिले आहे.हिंडनबर्ग अहवालानंतर सुमारे 20 दिवसांनी अदानी समूहाने प्रथमच आपल्या बचावासाठी जोरदार पाऊल उचलले आहे. कंपन्यांचे ऑडिट करण्यासाठी ग्रँट थॉर्नटन यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे. अहवालात नमूद केलेल्या कॉर्पोरेट गव्हर्नन्सच्या आरोपांसाठी समूहाने उचललेले हे महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.ग्रँट थॉर्नटनची नियुक्ती करण्यासोबतच अदानी ग्रुपने सल्लागारांना त्यांच्या विविध ट्रस्ट आणि इतर खाजगी कंपन्यांवर देखरेख ठेवण्यासाठी आर्थिक नियंत्रक नियुक्त करण्यास सांगितले आहे. फायनान्शिअल टाईम्सच्या वृत्तानुसार, गौतम अदानी यांनी खाजगी कौटुंबिक कंपन्यांचे निरीक्षण सुधारण्याचे आश्वासन दिले आहे. यासह कार्यालयाची प्रशासकीय रचना सार्वजनिक कंपनीसारखी असेल.
व्यवसायाची कौटुंबिक बाजू पाहण्यासाठी एक मंडळ तयार करून दुसर्या मुख्य आर्थिक अधिकाऱ्याची (सीएफओ) नियुक्ती करण्याची सूचनाही केली आहे. 24 जानेवारीच्या अहवालात हिंडेनबर्गने आरोप केला आहे की, अदानी यांनी काही वर्षांच्या कालावधीत त्यांच्या कंपन्यांचे बाजार भांडवल कृत्रिमरित्या फुगवले आहे. गुंतवणूकदारांची चिंता दूर करण्यासाठी ही योजना तयार करण्यात आली आहे.
अदानी समूह दोन कंपन्यांचे व्यावसायिक पेपर (CP) प्रीपे करेल. अदानी एंटरप्रायझेस आणि अदानी पोर्ट आणि स्पेशल इकॉनॉमिक झोनचे सीपी मार्चमध्ये 5 हजार कोटी रुपये भरणार आहेत.अदानी एंटरप्रायझेसने डिसेंबर तिमाहीत 820 कोटी रुपयांचा नफा कमावला आहे. वर्षभरापूर्वी याच तिमाहीत 12 कोटी रुपयांचा तोटा झाला होता. त्याचे एकूण उत्पन्न 42 टक्क्यांनी वाढून 26 हजार 951 कोटी रुपये इतके झाले आहे. गैरव्यवहाराच्या आरोपानंतर ग्रुप कंपन्यांचे शेअर्स 70 टक्क्यांपर्यंत घसरले आहेत. एकूण भांडवल 10.40 लाख कोटी रुपयांनी कमी झाले. श्रीमंतांच्या यादीत गौतम अदानी दुसऱ्या क्रमांकावरून 23 व्या क्रमांकापर्यंत घसरले आहेत.