संजय किर्लोस्कर हे Kirloskar Brother Limited चे अध्यक्ष आहेत आणि ३.५ अब्ज डॉलर्सच्या किर्लोस्कर समूहातील प्रमुख व्यक्ती आहेत. १८८८ साली, किर्लोस्कर समूहाची स्थापना एका साध्या सायकल दुरुस्तीच्या दुकानापासून झाली. रामचंद्रराव आणि लक्ष्मणराव किर्लोस्कर या दोन भाऊनी किर्लोस्कर समूहाची सुरुवात केली. लक्ष्मणरावांनी मुंबईतील व्हिक्टोरिया ज्युबिली तांत्रिक संस्थेत शिक्षण देत असताना ब्रिटिशांकडून पदोन्नती नाकारल्याने नोकरी सोडून ते बेळगावला आपल्या भावाकडे आले आणि तेथे किर्लोस्कर ब्रदर्स लिमिटेडची स्थापना केली.
Table of contents [Show]
व्यापार आणि उद्योगाचा विस्तार
लोहाच्या नांगरापासून सुरु झालेल्या उत्पादनांची श्रेणी वाढत गेली आणि कंपनीने Pump, engine आणि electrical equipment तयार करण्यास सुरुवात केली. लक्ष्मणरावांचे पुत्र शंतनुराव किर्लोस्कर यांच्या नेतृत्वात १९५०-१९९१ पर्यंत मालमत्तेत ३२,४०१% वाढ नोंदवून कंपनीने एक महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठला. दुसर्या महायुद्धाच्या काळात, किर्लोस्कर ब्रदर्सने शस्त्रांच्या उत्पादनापासून दूर राहून मशीन टूल्सचे उत्पादन केले.
आधुनिकीकरण आणि विस्तार
२० व्या शतकाच्या उत्तरार्धात किर्लोस्कर ब्रदर्स कंपनीचे विविधीकरण आणि आंतरराष्ट्रीय वाढ दिसून आली. संजय किर्लोस्कर यांच्या अध्यक्षतेखाली किर्लोस्कर ब्रदर्स लिमिटेड ने SPP Pumps (UK) सारख्या जागतिक संस्थांचे अधिग्रहण केले आणि विविध क्षेत्रांमध्ये कंपनीचा विस्तार केला. २००० च्या आर्थिक मंदीसह, कठीण काळातून मार्गक्रमण करताना आव्हाने स्वीकारण्याची कंपनीची नैतिकता स्पष्टपणे दिसून आली.
सामाजिक जबाबदारी आणि नवोपक्रम
किर्लोस्कर तत्वज्ञानाची आधारशिला म्हणजे सामाजिक जबाबदारी. किर्लोस्कर ब्रदर्सने त्यांच्या कोयंबतूर Plant मध्ये महिलांनी चालवलेले आणि व्यवस्थापित केलेले उत्पादन केंद्र स्थापन केले, जे भारतातील पहिले असे Plant आहे. याशिवाय, किर्लोस्कर ब्रदर्स लिमिटेड ची तंत्रज्ञानातील प्रगती अभूतपूर्व आहे. २०१२ मध्ये ASME N-STAMP प्राप्त करणारी आणि उपकरणे फिरवणारी ती पहिली भारतीय कंपनी होती, जी गुणवत्ता आणि नावीन्यतेबद्दलची त्यांची वचनबद्धता दर्शवते.
जागतिक ओळख आणि योगदान
किर्लोस्कर ब्रँड हा विश्वास आणि गुणवत्तेचा समानार्थी आहे, ही वस्तुस्थिती त्यांच्या जागतिक उपस्थिती आणि प्रशंसा यावरून स्पष्ट होते. सरदार सरोवर धरणासारख्या मोठ्या प्रकल्पांमध्ये किर्लोस्कर ब्रदर्स लिमिटेड ची भूमिका आणि भारताच्या आण्विक कार्यक्रमातील त्यांचा सहभाग त्यांची क्षमता आणि विश्वासार्हता दर्शविते. १९९२ मधील प्रतिष्ठित "सर्वोत्कृष्ट" राजीव गांधी राष्ट्रीय गुणवत्ता पुरस्कारासह त्यांची कामगिरी त्यांची अटल वचनबद्धता दर्शवते.
नवीन पिढीचे प्रतिनिधित्व करणारे आलोक किर्लोस्कर, जागतिक बाजारपेठेत नेतृत्व सुनिश्चित करून नफा आणि नाविन्य यावर लक्ष केंद्रित करून हा वारसा पुढे चालू ठेवत आहेत . किर्लोस्कर ब्रदर्सची यशस्वी कथा ही केवळ औद्योगिक विकासाची कथा नव्हे, तर दृढ संकल्पना, नाविन्यपूर्ण विचार आणि समाजप्रबोधनाची एक अनुकरणीय कहाणी आहे. किर्लोस्कर ब्रदर्सनी दाखविलेली दूरदृष्टी, परिश्रम आणि सामाजिक जबाबदारीचे वहन आजच्या उद्योजकांसाठी एक प्रेरणास्रोत आहे.