रतन टाटा (Ratan Tata, Industrialist) आज 85 वा वाढदिवस (85th birthday of Ratan Tata) आहे. त्यांचा जन्म 28 डिसेंबर 1937 रोजी गुजरातमधील सुरत येथे झाला. टाटा हे सर्वात श्रीमंत कुटुंबात जन्मलेले सर्वात प्रतिष्ठित भारतीय उद्योगपती आणि परोपकारी उद्योगपती आहेत. ते टाटा सन्सचे माजी अध्यक्ष राहिले आहेत. त्यांचे पणजोबा जमशेदजी टाटा हे टाटा समूहाचे संस्थापक होते. आज आम्ही तुम्हाला त्यांचा व्यवसाय जगतातील प्रवास कसा होता आणि त्यांनी एकामागून एक यशाच्या पायऱ्या कशा चढल्या हे सांगणार आहोत.
Table of contents [Show]
वडीलांना घेतले होते दत्तक
रतन टाटा यांचे वडील नवल टाटा हे जमशेदजी टाटा यांचे दत्तक नातू होते. त्यांच्या आईचे नाव सनी टाटा होते. 1948 मध्ये त्यांचे पालक वेगळे झाल्यानंतर, रतन टाटा यांचे 10 वर्षांचे असताना त्यांची आजी, लेडी नवाजबाई यांनी टाटा पॅलेसमध्ये पालनपोषण केले. मुंबईच्या कॅम्पियन स्कूलमध्ये आठवीपर्यंतचे शिक्षण घेतले. त्यानंतर त्यांचे शिक्षण कॅथेड्रल आणि जॉन कॉनन स्कूल, मुंबई आणि बिशप कॉटन स्कूल, शिमला येथे सुरू राहिले.
1955 मध्ये अमेरिकेला गेले
1955 मध्ये, त्यांनी न्यूयॉर्क शहरातील रिव्हरडेल कंट्री स्कूलमधून पदवी प्राप्त केली. रतन टाटा 1959 मध्ये कॉर्नेल विद्यापीठात आर्किटेक्चर आणि स्ट्रक्चरल इंजिनिअरिंगचा अभ्यास करण्यासाठी गेले. 1962 च्या उत्तरार्धात भारतात परत येण्यापूर्वी त्यांनी लॉस एंजेलिसमध्ये जॉन्स अँड इमन्ससोबत काही काळ काम केले. पुढे 1975 मध्ये त्यांनी हार्वर्ड बिझनेस स्कूलमधून मॅनेजमेंटचा कोर्स केला.
1962 मध्ये टाटा समूहात सामील झाले
1962 मध्ये, ते टाटा समूहात सामील झाले आणि जमशेदपूरमधील टाटा स्टील डिव्हिजनमध्ये काम करणे ही त्यांची पहिली नोकरी होती. टाटा स्टीलमध्ये, त्यांनी निळ्या-कॉलर कामगारांसोबत भट्टीमध्ये काम केले. 1971 मध्ये त्यांची नॅशनल रेडिओ अँड इलेक्ट्रॉनिक्स कंपनी लिमिटेड (NELCO) चे प्रभारी संचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली.
नेल्कोचा कायापालट
नेल्कोचा कायापालट करण्यात रतन टाटा यशस्वी झाले. 1981 मध्ये त्यांना टाटा इंडस्ट्रीजचे अध्यक्ष करण्यात आले. त्यांच्या कार्यकाळात टाटा टीने टेटली, टाटा मोटर्सने जग्वार लँड रोव्हर आणि टाटा स्टीलने कोरसचे अधिग्रहण केले. रतन टाटा यांच्या प्रयत्नांमुळेच टाटा इंडस्ट्रीजचे मोठ्या प्रमाणावर भारत-केंद्रित समूहातून जागतिक व्यवसायात रूपांतर झाले. म्हणजेच टाटा समूहाने भारताबाहेर परदेशात आपले स्थान मजबूत केले.
पद्मविभूषण पुरस्काराने सन्मानित
रतन टाटा यांना उड्डाणाची खूप आवड आहे. 2007 मध्ये, ते F-16 फाल्कनचे पायलट बनणारे पहिले भारतीय ठरले. 2009 मध्ये रतन टाटा यांनी केवळ एक लाख खर्चाची कार बनवण्याचे आश्वासन दिले आणि त्यामुळे टाटा नॅनो अस्तित्वात आली. रतन यांना टाटा कारचीही खूप आवड आहे आणि त्यांच्या कलेक्शनमध्ये मर्सिडीज बेंझ एस-क्लास, मासेराती क्वाट्रोपोर्ट, मर्सिडीज बेंझ 500 एसएल, जग्वार एफ-टाइप इत्यादी आहेत. 2010 मध्ये, रतन टाटा यांनी हार्वर्ड बिझनेस स्कूलच्या कार्यकारी केंद्राच्या बांधकामासाठी US$50 दशलक्ष देणगी दिली. त्यानंतर या सभागृहाचे नाव टाटा हॉल ठेवण्यात आले. टाटा हे भारतातील दोन सर्वोच्च नागरी पुरस्कार, पद्मविभूषण (2008) आणि पद्मभूषण (2000) सन्मानित आहेत.
