Pradhan Mantri Surakshit Matritva Abhiyan: गर्भवती महिलांची आरोग्यसेवा ही एक अत्यंत महत्वाची गोष्ट आहे. प्रत्येक गर्भवती महिलेला गर्भधारणेदरम्यान आणि प्रसूतीदरम्यान उच्च दर्जाची वैद्यकीय सेवा मिळाली पाहिजे. कारण, या काळात आकस्मिक आजार पडू शकतात जे जीवघेणे ठरू शकतात. त्यामुळे गर्भवती महिलांना योग्य वेळी योग्य तपासणी आणि उपचार मिळणे अत्यावश्यक आहे. यासाठी गर्भवती महिलांची सुरक्षा आणि संरक्षणाची गरज भासते, ज्यामुळे त्यांच्या आणि आगामी बालकाच्या आरोग्याची सुरक्षा होईल.
Table of contents [Show]
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियानाचा उद्देश
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियानाचा मुख्य उद्देश हा गर्भवती महिलांना नियमित आणि विश्वासार्ह आरोग्य सेवा प्रदान करणे आहे. यासाठी, भारत सरकारने ही योजना सुरू केली आहे ज्यामध्ये दर महिन्याच्या ९ व्या तारखेला सर्व गर्भवती महिलांना विनामूल्य आरोग्य तपासणी आणि आवश्यक सेवा प्रदान केल्या जातात. ही सेवा त्यांच्या गर्भधारणेच्या दुसऱ्या आणि तिसऱ्या तिमाहीत घेतली जाते, जेणेकरून गर्भवती महिलांचे आणि त्यांच्या बाळाच्या आरोग्याचे संरक्षण होऊ शकेल.
मोहीमेची माहिती
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान हे आरोग्य मंत्रालयाच्या नेतृत्वाखाली राबवले जाते. या अभियानाच्या अंतर्गत, दर महिन्याच्या नवव्या तारखेला, प्रत्येक गर्भवती महिलेला विनामूल्य आणि गुणवत्तापूर्ण आरोग्य तपासणी देण्यात येते. जर हा दिवस सुट्टीचा असेल तर पुढच्या कामाच्या दिवशी ही सेवा देण्यात येते.
लक्ष्यित लाभार्थी
या कार्यक्रमाचे प्रमुख लक्ष्य हे गर्भावस्थेच्या दुसऱ्या आणि तिसऱ्या तिमाहीतील सर्व गर्भवती महिला आहेत. या काळात गर्भवती महिलांची आरोग्याची विशेष काळजी घेण्यात येते जेणेकरून त्यांच्या आणि त्यांच्या आगामी बाळाच्या आरोग्याचे संरक्षण होऊ शकेल.
सेवा प्रदान करणाऱ्या स्थानिक सुविधा
- ग्रामीण भागात - प्राथमिक आरोग्य केंद्र, समुदाय आरोग्य केंद्र, ग्रामीण रुग्णालये, उप-जिल्हा रुग्णालय
- शहरी भागात - शहरी औषधालये, शहरी आरोग्य पोस्ट, मातृत्व गृहे
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियानांतर्गत प्रदान केल्या जाणाऱ्या सेवा
Pradhan Mantri Surakshit Matritva Abhiyan: प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियानांतर्गत प्रत्येक गर्भवती महिलेला महत्वाच्या तपासण्या आणि आरोग्य परीक्षणाची सेवा दिली जाते. यामध्ये रक्तदाब, मूत्रपरीक्षण, रक्तसाखरेची पातळी, मलेरिया आणि इतर आवश्यक चाचण्या समाविष्ट आहेत. या चाचण्यांच्या निकालांद्वारे, उच्च धोक्याच्या गर्भवती महिलांची ओळख पटते आणि त्यांना आवश्यक ती मदत आणि मार्गदर्शन प्रदान केले जाते.
परामर्श सत्र
या अभियानात प्रत्येक गर्भवती महिलेला वैयक्तिक आणि समूह परामर्शाच्या सत्रांमध्ये सहभागी करून घेतले जाते. या सत्रांमध्ये गर्भधारणेदरम्यान आणि नंतरच्या काळात योग्य आहार, विश्रांती, सुरक्षित संभोग, संस्थात्मक प्रसूती, धोका चिन्हे ओळखणे, आपत्कालीन स्थितीसाठी तयारी आणि पोस्ट-नेटल काळातील देखभाल यासारख्या विविध विषयांवर माहिती दिली जाते.
उच्च जोखीम असलेल्या महिलांसाठी संदर्भ सेवा
गर्भवती महिलांमधील उच्च जोखीम असलेल्या प्रकरणांना योग्य त्या रुग्णालयात पाठवण्यासाठी विशेष संदर्भ सेवा उपलब्ध केली जाते. 108/102 क्रमांकाच्या राज्याच्या रुग्णवाहिका किंवा खाजगी सेवा देणाऱ्या एम्बुलन्सद्वारे गर्भवती महिलांना त्यांच्या जोखीम स्थितीनुसार योग्य रुग्णालयापर्यंत पोहोचविले जाते. या सेवेमुळे गंभीर आजारांची प्राथमिक काळजी घेतली जाऊ शकते आणि आपत्कालीन परिस्थितीत महिलांना त्वरित मदत मिळू शकते.
Pradhan Mantri Surakshit Matritva Abhiyan: प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान ही भारत सरकारची एक महत्वपूर्ण योजना आहे, जी गर्भवती महिलांच्या आरोग्याचे संरक्षण करण्यासाठी राबवली जाते. या अभियानामुळे गर्भवती महिलांना वेळेवर आणि दर्जेदार आरोग्य सेवा मिळते, ज्यामुळे त्यांच्या आणि त्यांच्या बाळाच्या आरोग्याचे जतन होऊ शकते. ही योजना गर्भवती महिलांना योग्य तपासणी, आवश्यक सल्ला आणि समर्थन प्रदान करण्यात मदत करते आणि त्यांच्या गर्भधारणेच्या काळात त्यांना सुरक्षित आणि समाधानकारक अनुभव प्रदान करते.