आजच्या काळात मोठी खरेदी करताना किंवा अचानक खर्च आल्यास निधी व्यवस्थापित करण्यासाठी वैयक्तिक कर्ज आणि क्रेडिट कार्ड समान मासिक हप्ता (EMI) हे दोन सामान्य पर्याय उपलब्ध आहेत. अनेक ग्राहक सोयीसाठी क्रेडिट कार्ड समान मासिक हप्त्याची निवड करतात, पण या दोन्ही पर्यायांमध्ये खर्चाच्या दृष्टीने मोठी तफावत आहे.
सामान्यतः, वैयक्तिक कर्जाचा वार्षिक व्याज दर क्रेडिट कार्ड समान मासिक हप्त्याच्या तुलनेत कमी असतो. कर्जाचा व्याज दर स्थिर असल्याने, परतफेडीचा निश्चित कालावधी असतो आणि मासिक हप्त्यांमध्ये कोणताही बदल होत नाही. यामुळे एकूण व्याज खर्च नियंत्रणात ठेवणे सोपे जाते.
क्रेडिट कार्डसाठी समान मासिक हप्ता निवडल्यास सुरुवातीला सोयीचे वाटते, परंतु त्यात प्रक्रिया शुल्क, क्रेडिट मर्यादा ब्लॉक होणे आणि वेळेवर पैसे न भरल्यास लागणारे जास्त शुल्क यांसारखे अतिरिक्त खर्च समाविष्ट होतात. यामुळे क्रेडिट कार्ड समान मासिक हप्त्याचा अंतिम खर्च वाढतो.
बचत कशात अधिक? वेळेनुसार योग्य पर्याय
मोठ्या रकमेसाठी आणि दीर्घ परतफेड (2 ते 5 वर्षे): या परिस्थितीत, वैयक्तिक कर्ज निवडणे जवळपास नेहमीच स्वस्त ठरते. कारण कर्जाचा व्याज दर कमी असतो आणि परतफेडीची योजना निश्चित असते, ज्यामुळे कोणताही अनपेक्षित ताण येत नाही.
लहान रक्कम आणि त्वरित परतफेड (काही महिने): लहान खर्चांसाठी आणि परतफेड त्वरित शक्य असल्यास, क्रेडिट कार्डवरील कमी खर्चाची जाहिरात असलेली ऑफर स्वीकारार्ह असू शकते. मात्र, ही ऑफर खरोखरच कमी खर्चाची आहे आणि तुम्ही वेळेवर पैसे भरणार याची खात्री असल्यास हा पर्याय निवडावा. क्रेडिट कार्डवर परतफेडीचा कालावधी जितका वाढेल, तितका तो अधिक महागडा ठरतो.
योग्य निवड करताना या गोष्टी तपासा
केवळ व्याज दर पाहून निर्णय घेऊ नका. तुम्हाला होणारा एकूण खर्च तपासा. यात प्रक्रिया शुल्क, वस्तू व सेवा कर, विमा आणि कर्ज मुदतपूर्व बंद केल्यास लागणारे दंड या सगळ्यांची बेरीज करा.
कालावधीचा परिणाम: कमी कालावधी निवडल्यास समान मासिक हप्ता जास्त असतो, पण एकूण व्याज कमी जाते.
क्रेडिट स्कोअर: क्रेडिट कार्ड समान मासिक हप्ता निवडल्यास, तुमची क्रेडिट मर्यादा काही अंशी अडकते, ज्यामुळे तुमचा क्रेडिट वापर गुणोत्तर (Utilization Ratio) वाढतो आणि एक जरी हप्ता चुकला तरी तुमच्या क्रेडिट स्कोअरला लगेच फटका बसतो. वैयक्तिक कर्ज ही जोखीम कमी करते.
तुमचा निर्णय महत्त्वाचा
कर्जाची रक्कम मोठी असल्यास किंवा परतफेड करण्यासाठी जास्त वेळ लागणार असल्यास, वैयक्तिक कर्ज कमी खर्चाचे ठरते. जर रक्कम लहान असेल आणि कमी खर्चाच्या ऑफरखाली त्वरीत परतफेड करण्याची तुमची क्षमता असेल, तर क्रेडिट कार्ड समान मासिक हप्ता स्वीकारार्ह आहे.
अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी एकूण खर्चाचे गणित मांडा.यात सर्व शुल्क आणि तुमच्या क्रेडिट मर्यादेवर होणारा परिणाम विचारात घ्या—आणि तुम्ही सहजपणे व वेळेवर परतफेड करू शकाल असा पर्याय निवडा.