इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँक (IPPB) स्वतःला सार्वत्रिक बँकेत (Universal Bank) रूपांतरित करण्यासाठी आरबीआयशी (RBI) संपर्क साधण्याची योजना आखत आहे, असे सीईओ जे वेंकटरामू (J Venkatramu) यांनी माध्यमांशी बोलताना म्हटले आहे. वेंकटरामू म्हणाले की, आयपीपीबी देशातील सर्वात दुर्गम भागात देखील बँकिंग सेवा विस्तारित करू इच्छित आहे.IPPB ने आतापर्यंत RBI कडे कोणताही लेखी अर्ज दाखल केलेला नाही.
वेंकटरामू म्हणाले की, "आम्ही आरबीआयला इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँकेला युनिव्हर्सल बँकेचा दर्जा देण्याची विनंती करणार आहोत, जेणेकरून सामान्य आणि दुर्गम भागात राहणाऱ्या नागरिकांना देखील छोट्या रकमेची कर्जे दिली जाऊ शकतील. त्यामुळे बँकिंक सुविधेपासून दूर असलेल्या नागरिकांना इंडियन पोस्टद्वारे वित्त सुविधा घेता येईल." सध्या ही चर्चा प्राथमिक स्तरावर सुरू असून त्यासाठी कुठलाही प्रस्ताव रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाकडे पाठवण्यात आलेला नाही अशी माहिती देखील त्यांनी दिली. सोबतच याबद्दल इंडियन पोस्ट सकारात्मक असून येत्या काही काळात अशा स्वरूपाचा निर्णय घेतला जाऊ शकतो असे देखील ते म्हणाले.
It’s time to take your bank wherever you go. With @IPPBOnline Mobile Banking App, manage your account hassle-free. Download the app today!#Aapkabankaapkedwaar #Bankingatlastmile
— India Post Payments Bank (@IPPBOnline) February 15, 2023
(1/3) pic.twitter.com/QlVcIQyTKR
इंडियन पोस्ट देशाच्या कानाकोपऱ्यात कार्यरत आहे. देशात असा एकही तालूका नाही जिथे पोस्ट ऑफिस नाही. उपलब्ध सुविधांचा वापर करून वित्त सुविधा देखील पुरविण्याचा पोस्ट विभागाचा इरादा आहे. इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँकेचा व्यवहार फायदेशीर असून त्याचे सार्वत्रिक बँकेत रूपांतरित करणे आवश्यक असल्याचे वेंकटरामू यांनी म्हटले आहे. यापूर्वी इंडिया पोस्ट एक्सिस बँक आणि एलआयसी हाऊसिंग यांच्या मदतीने कर्ज वितरण करत होती.
इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँक (IPPB)
इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँक (IPPB) ही एक पेमेंट बँक आहे जी सप्टेंबर 2018 मध्ये पोस्ट विभागाच्या अंतर्गत सार्वजनिक मर्यादित कंपनी म्हणून स्थापन झाली. त्याच्या शाखा आणि डिजिटल चॅनेलद्वारे ग्राहकांना बचत खाती, चालू खाती, मनी ट्रान्सफर, बिल पेमेंट आणि मोबाइल रिचार्ज सेवा यासारख्या मूलभूत बँकिंग सेवा प्रदान करते आहे. IPPB च्या देशभरात 650 पेक्षा जास्त शाखा आणि 136,000 ऍक्सेस पॉइंट्सचे नेटवर्क आहेत, ज्यामुळे ते भारतातील सर्वात मोठ्या बँकिंग नेटवर्कपैकी एक बनले आहे.
IPPB आधार सक्षम पेमेंट सिस्टम (Aadhaar Enabled Payment System), तात्काळ पेमेंट सेवा (Immediate Payment Service), नॅशनल इलेक्ट्रॉनिक फंड ट्रान्सफर (National Electronic Fund Transfer ), रिअल टाइम ग्रॉस सेटलमेंट (Real Time Gross Settlement ), आणि युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) यासह अनेक पेमेंट सेवा ऑफर करते. AEPS ग्राहकांना बँकिंग व्यवहार करण्यासाठी त्यांचा आधार क्रमांक आणि बायोमेट्रिक प्रमाणीकरण वापरण्याची परवानगी देते, तर IMPS आणि NEFT ग्राहकांना इतर बँकांमध्ये निधी हस्तांतरित करण्याची सुविधा प्रदान करतात. RTGS ही सुविधा मोठ्या रकमेच्या व्यवहारांसाठी वापरली जाते, तर UPI ही एक लोकप्रिय झटपट अशी पेमेंट प्रणाली आहे जी ग्राहकांना मोबाइल नंबर किंवा स्कॅनरद्वारे पेमेंट हस्तांतरित करण्याची सुविधा उपलब्ध करून देते. इतर सर्व खाजगी क्षेत्रातील बँका ज्या सुविधा प्रदान करतात त्या सर्व बँकिंग सुविधा इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँक देखील उपलब्ध करून देत आहे. परंतु शहरी भागात या सुविधेला म्हणावा तसा ग्राहकांचा प्रतिसाद लाभलेला नाही.
Listen to our COO - Easwaran V during #ETCIOBFSIConclave 2023#Aapkabankaapkedwaar #Bankingatlastmile #ETCIO #CIO #Conclave #BFSI #BFSISector #PostPaymentBank #DigitalTransformation @IndiaPostOffice @rai_gursharan @Vish_Div @venkat_jayanthy @ET_CIO https://t.co/bQUeNyAC1i
— India Post Payments Bank (@IPPBOnline) February 15, 2023
IPPB विमा, म्युच्युअल फंड आणि कर्ज यांसारख्या वित्तीय सेवा देखील प्रदान करते. ग्राहक किमान 500 रुपये आणि कमाल 1 लाख रुपये शिल्लक असलेले बचत खाते येथे उघडू शकतात. बँक कॅशबॅक आणि रिवॉर्ड्स यांसारख्या विविध फायद्यांसह डेबिट कार्डची श्रेणी देखील ऑफर करते.
IPPB च्या सेवांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी, ग्राहक एखाद्या शाखेला भेट देऊ शकतात, IPPB मोबाइल ऍप वापरू शकतात किंवा बँकेच्या वेबसाइटवर लॉग इन करू शकतात. हे ऍप अनेक भाषांमध्ये उपलब्ध आहे आणि ग्राहक त्याचा वापर त्यांच्या खात्यांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी, निधी हस्तांतरित करण्यासाठी, बिले भरण्यासाठी आणि त्यांचे मोबाइल फोन रिचार्ज करण्यासाठी करू शकतात.
एकूणच, IPPB भारताच्या वेगाने वाढणाऱ्या डिजिटल पेमेंट इकोसिस्टममधील एक महत्त्वाचा खेळाडू आहे, जो देशभरातील ग्राहकांना त्याच्या शाखा आणि डिजिटल चॅनेलच्या विस्तृत नेटवर्कद्वारे अनेक मूलभूत बँकिंग सेवा प्रदान करतो. येणाऱ्या काळात युनिवर्सल बँक बनल्यास IPPB इतर बँकांच्या स्पर्धेत मैदानात उतरू शकत.