गेल्या अनेक दशकांपासून लॅक्मे (Lakme) हा देशातील महिलांचा आवडता ब्रँड आहे. महिलांच्या मेकअपपासून सुरू झालेला हा ब्रँड आज एफएमसीजी मार्केटमध्ये (FMCG Market) अग्रगण्य नाव आहे. 1950 च्या दशकात लाँच झालेला, लॅक्मे हा देशातील पहिला स्वदेशी विकसित मेक-अप ब्रँड होता. तत्कालीन पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांच्या लक्षात आले की, भारतीय महिला देशाच्या परकीय चलनाचा मोठा हिस्सा पाश्चिमात्य देशांच्या मेकअप ब्रँडवर खर्च करत आहेत. तेव्हा त्यांनी तात्काळ उद्योगपती जहांगीर रतन दादाभाई (जेआरडी) टाटा यांच्याशी संपर्क साधला. जेआरडी टाटा (J R D Tata) यांनाही ही कल्पना आवडली कारण त्यावेळी देशातील सौंदर्यप्रसाधनांच्या बाजारपेठेत जवळपास कोणतीही स्पर्धा नव्हती.
Table of contents [Show]
- पहिला मेड इन इंडिया कॉस्मेटिक ब्रँड (First Made in India cosmetic brand)
- लॅक्मे म्हणजेच लक्ष्मी (Lakme means Lakshmi)
- ब्रँडच्या यशाचे गमक (The secret to brand success)
- लॅक्मेच्या यशात बॉलिवूड अभिनेत्रींची साथ (Lakme's success with Bollywood actresses)
- 1998 मध्ये हिंदुस्थान युनिलिव्हरमध्ये विलीन झाले (Lakme merged with Hindustan Unilever in 1998)
पहिला मेड इन इंडिया कॉस्मेटिक ब्रँड (First Made in India cosmetic brand)
लॅक्मे हा पहिला मेड इन इंडिया कॉस्मेटिक ब्रँड आहे. 1953 मध्ये लॅक्मे ही टाटा ऑइल मिल्स कंपनी (TOMCO) च्या पूर्ण मालकीची उपकंपनी म्हणून लॉन्च करण्यात आली होती. 1953 मध्ये, लॅक्मे देशातील पहिला स्वदेशी मेक-अप ब्रँड म्हणून उदयास आला. लॅक्मे हा पूर्णपणे मेड इन इंडिया ब्रँड होता. TOMCO 1920 मध्ये तत्कालीन कोचीनमध्ये सुरू झाली. रॉबर्ट पिगेट आणि रेनोइर या दोन प्रसिद्ध फ्रेंच कंपन्यांच्या सहकार्याने TOMCO द्वारे Lakme लाँच केले गेले.
लॅक्मे म्हणजेच लक्ष्मी (Lakme means Lakshmi)
लॅक्मे हे नाव देवी लक्ष्मीशी संबंधित आहे. लॅक्मे हा फ्रेंच शब्द असून देवी लक्ष्मीशी संबंधित आहे. पौराणिक कथांमध्ये लक्ष्मीला समृद्धी आणि सौंदर्याची देवी म्हटले जाते. लॅक्मे हे नाव फ्रेंच सहकाऱ्यांनी सुचवले होते. त्या काळात पॅरिसमधील एका प्रसिद्ध ऑपेराचं नाव लॅक्मे होतं.
ब्रँडच्या यशाचे गमक (The secret to brand success)
लॅक्मे भारतीय बाजारपेठेत स्थान निर्माण करण्यात यशस्वी ठरली कारण त्यांनी भारतीयांची त्वचा आणि भारतीय हवामान लक्षात घेऊन सौंदर्यप्रसाधने बाजारात आणली. दादाभाईंच्या स्विस पत्नी सिमोन टाटा यांनी व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून पदभार स्वीकारल्यानंतर 1961 मध्ये ब्रँड बदलण्यात आला. उत्पादनांच्या किंमतीपासून ते ब्रँडच्या स्थानापर्यंत, त्यांनी तो घरगुती ब्रँड बनवला. 1982 मध्ये सिमोन कंपनीच्या चेअरपर्सन बनल्या.
लॅक्मेच्या यशात बॉलिवूड अभिनेत्रींची साथ (Lakme's success with Bollywood actresses)
स्वत:ला घरगुती ब्रँड बनवण्यासाठी, लॅक्मेने सुरुवातीपासूनच आक्रमक मार्केटिंग धोरण स्वीकारले आणि प्रेस जाहिराती आणि मासिकांवर मोठा खर्च केला. 80 च्या दशकातील सुपरमॉडेल श्यामोली वर्मा या ब्रँडच्या जाहिरातीचा पहिला चेहरा बनली आणि लॅक्मे गर्ल म्हणून ओळखली जाऊ लागली. मात्र, त्यानंतर लॅक्मेने जाहिरातींमध्ये बॉलिवूड अभिनेत्रींना आपला चेहरा बनवण्यास सुरुवात केली. अशा प्रकारे रेखा, ऐश्वर्या राय बच्चन, करीना कपूर खान, श्रद्धा कपूर आणि काजोल लॅक्मेचा चेहरा बनल्या.
1998 मध्ये हिंदुस्थान युनिलिव्हरमध्ये विलीन झाले (Lakme merged with Hindustan Unilever in 1998)
1996 मध्ये, लॅक्मेने हिंदुस्तान युनिलिव्हरमध्ये 50-50 विलीन केले. दोन वर्षांनंतर, 1998 मध्ये, टाटाने कंपनीतील आपला 50 टक्के हिस्सा हिंदुस्तान युनिलिव्हरला विकला, जो जगभरातील FMCG बाजारपेठेतील एक प्रमुख आहे. 2014 मध्ये, ब्रँड ट्रस्ट रिपोर्टने कंपनीला भारतातील सर्वाधिक विश्वसनीय ब्रँडच्या यादीत 36 वे स्थान दिले. आज, त्याच्याकडे 100 रुपयांपासून ते अधिक महागड्या 300 हून अधिक वैविध्यपूर्ण उत्पादने आहेत जी जगभरातील 70 हून अधिक देशांच्या गरजा पूर्ण करतात. एका अहवालानुसार, भारताचे ब्युटी आणि पर्सनल केअर मार्केट 2022 पर्यंत $24 अब्ज (रु. 19 ट्रिलियन) पेक्षा जास्त होण्याची अपेक्षा आहे. त्याच वेळी, 6.32 टक्क्यांच्या वाढीसह, 2027 पर्यंत $ 33.33 अब्ज (रु. 26 ट्रिलियन) पर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज आहे.