धनादेश हे एक सामान्य आणि आवश्यक आर्थिक साधन आहे जे एका पक्षाकडून दुसऱ्या पक्षाला पेमेंट करण्यासाठी वापरले जाते. चेकच्या क्षेत्रात, दोन प्राथमिक प्रकार आहेत ते म्हणजे Order Cheque आणि Bearer Cheque. आर्थिक व्यवहार करणाऱ्या प्रत्येकासाठी या दोन प्रकारच्या धनादेशांमधील फरक समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. या लेखात, आम्ही Order Cheque आणि Bearer Cheque यांच्यातील मुख्य भेदांचा शोध घेऊ.
फरक करण्यासाठी अधार | Order Cheque | Bearer Cheque |
अर्थ | बँकेत सादर केल्यावर धनादेशावर नाव असलेल्या व्यक्तीलाच देय देता येते. | Bearer ला देय आहे, म्हणजे धनादेश धारण केलेल्या कोणालाही देय मिळू शकते. |
ओळख | पैसे देणाऱ्याच्या नावानंतर 'ऑर्डर' किंवा 'वाहक' रद्द केला जातो. | पैसे देणाऱ्याच्या नावामागे 'वाहक' हा शब्द आहे. |
रोखीकरण | योग्य समर्थनाद्वारे केवळ प्राप्तकर्त्याद्वारे किंवा प्राप्तकर्त्याद्वारे अधिकृत केलेल्या एखाद्या व्यक्तीद्वारे रोखीत केले जाऊ शकते. | धनादेश धारण करणार्या किंवा वाहून नेणार्या कोणीही कॅश केले जाऊ शकतात. |
हस्तांतरण पद्धत | योग्य समर्थनाद्वारे हस्तांतरित केले जाते. | साध्या वितरनाद्वारे हस्तांतरीत केले जाते. |
पावती | प्राप्तकर्त्याची स्वाक्षरी समर्थन म्हणून कार्य करते. | प्राप्तकर्त्याची स्वाक्षरी पावती म्हणून कार्य करते. |
बँकरची जबाबदारी | चुकीच्या व्यक्तीला पैसे दिल्यास बँकेला जबाबदार धरले जाते. | पैसे चुकीच्या व्यक्तीकडे गेल्यास बँकरची जबाबदारी नाही. |
रुपांतरण | Order Cheque चे Bearer Cheque मध्ये रुपांतर करता येत नाही. | Bearer Cheque ला Order Cheque मध्ये रुपांतरीत करु शकतो. |
Table of contents [Show]
Bearer Cheque काय समजून घ्या:
Bearer Cheque Bearer ला देय असतो, म्हणजे जो कोणी चेक घेऊन जातो तो पेमेंटसाठी बँकेकडे सादर करू शकतो. या धनादेशांमध्ये सामान्यत: प्राप्तकर्त्याच्या नावापुढे 'bearer' हा शब्द छापलेला असतो. Bearer Cheque साध्या वितरणाद्वारे सहजपणे हस्तांतरित करता येतात आणि कोणत्याही समर्थनाची आवश्यकता नसते. तथापि, हे लक्षात घेणे आवश्यक आहे की Bearer Cheque रोख सारखे असतात; हरवल्यास, कोणीही त्यांना कॅश करू शकतो.
Bearer Cheque साठी लक्षात ठेवण्याचे मुद्दे:
- बँक धारकाला धनादेशाच्या मागील बाजूस पुष्टीकरण म्हणून स्वाक्षरी करण्यास सांगू शकते.
- रोखीकरणासाठी विशिष्ट ओळखीचा पुरावा आवश्यक नाही.
- बेअरर चेकचे हस्तांतरण साध्या वितरणाद्वारे होते.
Order Cheque काय समजून घ्या:
Order Cheque म्हणजे ज्यावर पैसे देणाऱ्याच्या नावापुढे 'ऑर्डर' हा शब्द लिहिला जातो किंवा 'Bearer' हा शब्द रद्द केला जातो. धनादेशावर ज्या व्यक्तीचे नाव आहे किंवा योग्य समर्थनाद्वारे प्राप्तकर्त्याने अधिकृत केलेल्या व्यक्तीलाच पेमेंट केले जाऊ शकते. ऑर्डर चेक सादर करताना, बँक प्राप्तकर्त्याच्या ओळखीची पडताळणी करण्यासाठी पार्श्वभूमी तपासते, उच्च पातळीची सुरक्षा सुनिश्चित करते.
Order Cheque साठी लक्षात ठेवण्याचे मुद्दे:
- ऑर्डर चेक हस्तांतरित करण्यासाठी योग्य समर्थन आवश्यक आहे.
- धनादेशावर नाव असलेली व्यक्ती जेव्हा धनादेश सादर करते तेव्हाच निधी जारी केला जातो.
- रोखीकरण प्रक्रियेदरम्यान बँक प्राप्तकर्त्याची ओळख तपासते.
सारांश बेअरर चेक आणि ऑर्डर चेक मधील मुख्य फरक पेमेंट कोण मिळवू शकतो आणि ते कसे हस्तांतरित केले जातात हा आहे. Bearer Cheque चेक धारण करणार्या कोणालाही पेमेंट करण्याची परवानगी देतात, तर ऑर्डर चेक चेकवर नाव असलेल्या व्यक्तीला किंवा प्राप्तकर्त्याने अधिकृत केलेल्या व्यक्तीला पेमेंट प्रतिबंधित करतात. ऑर्डर चेक वर्धित सुरक्षा देतात, कारण बँक निधी जारी करण्यापूर्वी प्राप्तकर्त्याची ओळख सत्यापित करते, ज्यामुळे त्यांना अनेक आर्थिक व्यवहारांसाठी प्राधान्य दिले जाते.