अलीकडील घडामोडीत रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने कर्जमाफीचा दावा करणाऱ्या दिशाभूल करणाऱ्या जाहिरातींच्या विरोधात पाऊले उचलली आहेत. मध्यवर्ती बँकेने या फसव्या योजनांबद्दल खोल चिंता व्यक्त केली आहे तसेच लोकांना सावधगिरी बाळगण्याचे आवाहन केले आहे आणि अशा कोणत्याही घटना कायद्याची अंमलबजावणी करणार्या एजन्सींना लगेच कळवाव्यात अशे अवाहन केले.
Table of contents [Show]
फसव्या ऑफर्स.
आरबीआयचा इशारा Print Media आणि Social Media प्लॅटफॉर्मवर आढळलेल्या दिशाभूल करणाऱ्या जाहिरातींच्या वाढीला प्रतिसाद म्हणून आला आहे आणि या संस्था कर्जदारांना सुलभ कर्जमाफीचे आश्वासन देऊन भुरळ घालत आहेत. सर्वोच्च बँकेने या मोहिमांना सक्रियपणे प्रोत्साहन देणाऱ्या विविध संस्था ओळखल्या आहेत आणि अशा संशयास्पद आश्वासनांना बळी पडण्याविरुद्ध सावधगिरीचे अवाहन केले आहे.
RBI कडून सावधगिरीचा सल्ला.
एका निवेदनात RBI ने लोकांना सावध केले आहे की कर्जमुक्तीची असत्यापित आश्वासने देणाऱ्या संस्थांशी संलग्न होण्यापासून दूर राहावे. मध्यवर्ती बँकेने या योजनांच्या प्रचारात गुंतलेल्या विशिष्ट घटकांची ओळख करून दिली आणि त्यांच्याशी संबंधित जोखमींवर जोर दिला. या संस्था कोणत्याही कायदेशीर अधिकाराशिवाय 'कर्जमाफी प्रमाणपत्र' जारी करण्यासाठी सेवा किंवा कायदेशीर शुल्क आकारत असल्याच्या बातम्या समोर आल्या आहेत, ज्यामुळे व्यक्तींना थेट आर्थिक धोका निर्माण झाला आहे.
आर्थिक परिणाम आणि स्थिरता चिंता.
आरबीआयने अशा संस्थांशी व्यवहार करताना संभाव्य थेट आर्थिक नुकसानावर भर दिला. विशेषत: काही ठिकाणी मोहिमा त्यांच्याकडून आकारण्यात आलेल्या सिक्युरिटीजवर त्यांचे अधिकार लागू करण्याच्या बँकांच्या प्रयत्नांना हानी पोहोचवतात अशा घटनांवर प्रकाश टाकला. शिवाय मध्यवर्ती बँकेने चिंता व्यक्त केली की या क्रियाकलापांमुळे केवळ वित्तीय संस्थांच्या स्थिरतेलाच धोका नाही तर ठेवीदारांचे हितही धोक्यात येते.
सार्वजनिक हिताचे रक्षण करणे.
RBI च्या कडक चेतावणीचे मूळ जनहिताचे रक्षण करण्याच्या त्याच्या वचनबद्धतेमध्ये आहे. अधिकाराशिवाय कर्जमाफीचे आश्वासन देणाऱ्या संस्थांशी संबंध ठेवण्यापासून सावधगिरी बाळगून, केंद्रीय बँक व्यक्तींना आर्थिक घोटाळ्यांना बळी पडण्यापासून वाचवण्याचे उद्दिष्ट ठेवते. बँकांसह वित्तीय संस्थांकडे असलेल्या कर्जांची परतफेड करणे आवश्यक आहे आणि अशा जबाबदाऱ्या टाळण्याचा कोणताही प्रयत्न केल्यास गंभीर आर्थिक परिणाम होऊ शकतात याची जाणीव जनतेसाठी असणे अत्यंत आवश्यक आहे.
RBI ची अलीकडील चेतावणी अनाधिकृत कर्जमाफी मोहिमांविरुद्ध जागरुक राहण्यासाठी आहे. सावधगिरीच्या सल्ल्याकडे लक्ष देऊन आणि संशयास्पद संस्थांशी संलग्न होण्यापासून परावृत्त केल्याने, व्यक्ती आर्थिक नुकसानापासून स्वतःचे संरक्षण करू शकतात आणि आर्थिक व्यवस्थेच्या स्थिरतेसाठी योगदान देऊ शकतात. कायद्याची अंमलबजावणी करणार्या एजन्सींना कोणत्याही संशयास्पद हालचालींची त्वरीत तक्रार करणे प्रत्येकासाठी आवश्यक आहे.